با INS ویکرانت، اولین ناو هواپیمابر ساخت هند آشنا شوید

نخستین ناو هواپیمابر ساخت هند با نام INS ویکرانت، پس از ۱۳ سال طراحی و ساخت بومی به ناوگان دریایی این کشور پیوست.

در یکی ازمهم‌ترین لحظات سیاسی و نظامی هند در سال‌های اخیر، نارندرا مودی، نخست‌ وزیر این کشور جشن سنتی دیوالی را بر عرشه ناو هواپیمابر INS ویکرانت برگزار کرد. این ناو نخستین شناور عظیم‌الجثه‌ای است که به‌طور کامل با فناوری و صنایع بومی هند طراحی و ساخته شده است. این اقدام نشانه‌ای آشکار از جهت‌گیری جدید هند در تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یک قدرت مستقل دریایی در سطح جهان محسوب می‌شود.

ناو هواپیمابر INS ویکرانت، نماد خوداتکایی نظامی هند

لقب «شهر شناور» برای INS ویکرانت تنها یک اصطلاح اغراق‌شده مانند صحنه‌های اکشن فیلم‌های بالیوودی نیست، بلکه توصیفی دقیق از یکی از پیچیده‌ترین سازه‌های مهندسی جهان است. این ناو غول‌آسا با طول ۲۶۲ متر و عرض ۶۲ متر، معادل دو زمین فوتبال کنار هم بر سطح آب گسترده شده و ارتفاع آن تقریباً به اندازه یک ساختمان ۱۸ طبقه شهری است. ساخت این ابرسازه بیش از ۱۳ سال زمان برد و حاصل همکاری هزاران متخصص مؤسسه‌های صنعتی و تحقیقاتی هند بود؛ پروژه‌ای که پس از تأخیرهای فنی، آزمون‌های هیدرودینامیکی و بهینه‌سازی سامانه‌های پروازی، سرانجام در ۱۱ شهریور ۱۴۰۱ (۲ سپتامبر ۲۰۲۲) رسماً در بندر کوچین وارد خدمت شد.

اما عظمت ناو هواپیمابر INS ویکرانت تنها در ابعاد آن خلاصه نمی‌شود. قلب عملکرد این شهر شناور در سامانه پروازی و پشتیبانی هوایی آن نهفته است؛ جایی که می‌تواند هم‌زمان تا ۳۰ فروند هواگرد شامل جنگنده میگ 29، بالگردهای ضدزیردریایی Sea King و بالگردهای چندمنظوره ALH Dhruv را نگهداری و عملیاتی کند. آشیانه نگهداری هواگردها با مساحت تقریبی ۴۰۰۰ متر مربع، به اندازه دو استخر شنای المپیک وسعت دارد و مجهز به آسانسورهای سنگین‌وزن ۳۰ تُنی است که هواپیماها را از عرشه زیرین به سطح پرواز منتقل می‌کنند. زیر این عرشه عظیم نیز دنیای کاملاً مستقلی برای ۱۶۰۰ نفر خدمه و افسر شکل گرفته است.

درون این کشتی بیش از ۲۴۰۰ محفظه، اتاق و ایستگاه عملیاتی طراحی شده که شامل سالن‌های فرماندهی الکترونیکی، اتاق‌های کنترل پرواز، مکان‌های اقامت، آشپزخانه‌های صنعتی، انبارهای نظامی و حتی یک بیمارستان کامل با ۱۶ تخت مجهز به اتاق جراحی و بخش مراقبت‌های ویژه است. مجموعه انبارهای سوخت و تدارکات نیز توان نگهداری حدود ۲۵۰ مخزن سوخت هواپیما و ناو را دارد، به‌گونه‌ای که ویکرانت قادر است بیش از ۴۵ روز بدون نیاز به پهلو گرفتن در بندر مأموریت‌های دوردست را ادامه دهد.

• ۵ مورد از بدترین ناوهای هواپیمابر در تاریخ نظامی
• چند فروند جنگنده در یک ناو هواپیمابر آمریکا جای می‌گیرد؟
• ناوهای هواپیمابر چین کجا و توسط چه کسانی ساخته می‌شوند؟
• معرفی ناو هواپیمابر HMS پرنس ولز؛ بزرگترین ناو جنگی جدید بریتانیا
• ناو هواپیمابر هسته‌ای جان اف کندی، با موفقیت آزمایش‌های پیشرانه را پشت سر گذاشت

ناو هواپیمابر INS ویکرانت نقطه اوج توان صنعتی هند محسوب می‌شود. بدنه آن از فولاد دریایی بومی موسوم به DMR 249A ساخته شده که مقاومت بالایی در برابر خوردگی و فشار آب دارد و توسط مرکز تحقیقات مواد دفاعی هند توسعه یافته است. پیشرانه‌ها از نوع توربین بخار LM2500 ساخت کمپانی جنرال الکتریک هستند که مجموعاً نیرو‌یی بیش از ۸۰ هزار اسب بخار تولید کرده و توان حرکت ناو را تا سرعتی حدود ۲۸ گره دریایی (۵۲ کیلومتر بر ساعت) فراهم می‌کنند. سیستم ناوبری چندسطحی دیجیتال، رادار اصلی Revathi 3D AESA و سامانه دفاع نزدیک AK-630 از دیگر نقاط قوت این ناو به‌شمار می‌روند.

نام «ویکرانت» که در زبان سانسکریت به معنی «شجاع و پیروز» است، یادآور ناو هواپیمابر قبلی هند با همین نام است که در جنگ سال ۱۹۷۱ با پاکستان نقشی سرنوشت‌ساز در محاصره دریایی چیتاگونگ ایفا کرد. نسل جدید این ناو اکنون به عنوان دومین حامل فعال هند در کنار INS Vikramaditya وظیفه دارد مأموریت‌های دریایی و هوایی فرماندهی ناوگان غربی هند را انجام دهد.