SR-71 بلک‌برد، سریعترین جت جهان، در اوج قدرت از خدمت کنار گذاشته شد. اما دلیل اصلی بازنشستگی این هواپیمای جاسوسی افسانه‌ای چه بود؟ آیا هزینه‌های سرسام‌آور، فناوری‌های جایگزین، یا توطئه‌ای پنهان در پشت این تصمیم وجود داشت؟
بلک‌برد با سرعت خیره‌کننده‌ی ۳.۳ ماخ (۳۵۴۰ کیلومتر بر ساعت) و پرواز در ارتفاع ۸۵۰۰۰ پایی، ابزاری بی‌نظیر برای جمع‌آوری اطلاعات بود. با این حال، نیروی هوایی ایالات متحده در سال ۱۹۹۰، و بار دیگر در سال ۱۹۹۷، این پرنده‌ی سیاه را زمین‌گیر کرد. در این مقاله، به بررسی دلایل بازنشستگی SR-71 بلک‌برد و حواشی پیرامون آن می‌پردازیم.
هزینه‌های نجومی بلک‌برد
یکی از دلایل اصلی بازنشستگی SR-71 بلک‌برد، هزینه‌های گزاف عملیاتی آن بود. در اواخر دهه ۱۹۸۰، ژنرال لری ولچ، فرمانده وقت نیروی هوایی، به کنگره هشدار داده بود که این هواپیما منابع زیادی را از سایر برنامه‌ها می‌بلعد. طبق برآوردها، هزینه‌ی سالانه‌ی ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون دلاری ناوگان بلک‌برد، می‌توانست برای پشتیبانی از دو اسکادران جنگنده تاکتیکی صرف شود. سوخت ویژه JP-7 این هواپیما نیز ساعتی ۱۸۰۰۰ دلار هزینه داشت.
فناوری‌های جایگزین
همزمان با افزایش نگرانی‌ها درباره‌ی هزینه‌های SR-71 بلک‌برد، ماهواره‌های جاسوسی و پهپادهای جدید به‌عنوان جایگزین‌های بالقوه مطرح شدند. برخی مقامات معتقد بودند که این فناوری‌های نوظهور می‌توانند وظایف بلک‌برد را با هزینه‌ی کمتر و ریسک پایین‌تر انجام دهند. حتی برخی نگران آسیب‌پذیری بلک‌برد در برابر موشک‌های پیشرفته شوروی بودند.
بازگشت کوتاه‌مدت به آسمان
بازنشستگی اولیه بلک‌برد در سال ۱۹۹۰ چندان دوام نیاورد. بسیاری از کارشناسان نظامی و اطلاعاتی با این تصمیم مخالف بودند و بر اهمیت بلک‌برد در ماموریت‌های شناسایی تأکید می‌کردند. بن ریچ، مدیر سابق شرکت لاکهید اسکانک ورکس، سازنده بلک‌برد، معتقد بود که این شرکت در رقابت بودجه‌ای با نورثروپ گرومن، سازنده بمب‌افکن رادارگریز B-2، شکست خورده است.
خلاء بلک‌برد در جنگ خلیج فارس به خوبی احساس شد. کنگره در سال ۱۹۹۵ با تصویب بودجه ۱۰۰ میلیون دلاری، دستور به بازگشت این هواپیما داد. هرچند نگرانی‌هایی در مورد موشک‌های S-300 شوروی وجود داشت، اما هیچ‌یک از تلاش‌ها برای سرنگونی SR-71 بلک‌برد موفقیت‌آمیز نبود.
پایان قطعی دوران بلک‌برد
با وجود بازگشت بلک‌برد به خدمت، اختلافات بر سر نحوه‌ی هزینه‌کرد بودجه‌ی اختصاص‌یافته توسط کنگره، مانع از استفاده‌ی موثر از آن شد. ژنرال رونالد فوگلمن، فرمانده وقت نیروی هوایی، این اقدام کنگره را یک برنامه یک‌ساله خواند که باید هرچه سریع‌تر خاتمه یابد.
دو درخواست از سوی جامعه اطلاعاتی برای استفاده از بلک‌برد در ماموریت‌های شناسایی رد شد. در سال ۱۹۹۷، ژنرال جان پی. جامپر نیز با درخواست فرماندهی جنوبی ایالات متحده برای استفاده از بلک‌برد مخالفت کرد و هواپیمای جاسوسی U-2 را جایگزین مناسبی دانست. سرانجام، در اکتبر ۱۹۹۷، بیل کلینتون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، با وتوی بودجه SR-71 بلک‌برد، پرونده‌ی این هواپیمای افسانه‌ای را برای همیشه بست. تا به امروز، هیچ پلتفرم دیگری نتوانسته است به‌طور کامل جای خالی بلک‌برد را پر کند.
- همه چیز درباره F-22 رپتور: جنگنده‌ای که هیچ کشوری نمی‌تواند آن را بخرد!
- غول‌پیکرترین هواپیمای نظامی آمریکا؛ C-5M Super Galaxy با ظرفیت حمل بار شگفت‌انگیز
- پنج شایعه جذاب درباره جت افسانه‌ای دارک‌استار SR-72
0 نظرات