جزئیات کشف لیتیوم توسط وزارت صمت منتشر شد؛ کارت جدید ایران در بازی منابع معدنی جهان

وزارت صنعت، معدن و تجارت با انتشار یک گزارش، نتایج نمونه‌برداری و کشف ذخایر ماده معدنی لیتیوم در ایران را به‌صورت رسمی منتشر کرد.

با عنایت به آخرین اخبار داخلی، وزارت صمت در گزارشی جامع و با ارائه جزئیات بی‌سابقه، نتایج یک ساله نمونه‌برداری علمی از شورابه‌های نمکی در سه استان کشور را منتشر کرده است. این گزارش به بررسی سیستماتیک از 46 ایستگاه در این سه استان پرداخته و هدف آن کشف و شناسایی ذخایر لیتیوم (lithium)، عنصر کلیدی در تولید باتری‌های لیتیومی و تکنولوژی‌های نوین، است.

این پروژه به همت کارشناسان وزارت صمت و با همکاری محققان روسی انجام شده است. استفاده از فناوری‌های پیشرفته، از جمله ICP-OES به ویژه در دقت و صحت نتایج به دست آمده بسیار موثر بوده است. فناوری ICP-OES به محققان این امکان را می‌دهد که عناصر موجود در نمونه‌ها را با دقت بالا شناسایی و اندازه‌گیری کنند.

نتایج حاصل از این نمونه‌برداری‌ها نشان‌دهنده وجود ذخایر لیتیوم با غلظت‌های رقابتی در سطح جهانی است؛ این بدان معناست که ایران می‌تواند به یکی از بازیگران کلیدی در بازار جهانی لیتیوم تبدیل شود. با توجه به افزایش تقاضا برای لیتیوم در صنعت تولید باتری‌های الکتریکی و خودروهای برقی، کشف این ذخایر می‌تواند باعث ایجاد تحولی عظیم در بخش منابع معدنی کشور شود.

جزئیات منابع کشف شده از ماده معدنی لیتیوم در ایران

در طی فرآیند کشف لیتیوم، برای دسترسی به شورابه‌های زیرسطحی در کفه‌های نمکی چاهک‌هایی به عمق ۱ تا ۲ متر حفر شد. با هدف پایدار نگه‌داشتن ترکیب شیمیایی نمونه‌ها قبل از انتقال به آزمایشگاه‌های مرجع، این نمونه‌ها با اسید نیتریک تثبیت شدند. آنالیز این نمونه‌ها در مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران و یک آزمایشگاه معتبر روسی انجام شد.

پژوهش حاضر نه تنها به بررسی وجود لیتیوم پرداخته بلکه عناصر دیگری چون بُر، منیزیم و پتاسیم را نیز هدف قرار داده است تا امکان فرآوری این عناصر ارزیابی شود. نتایج نشان‌دهنده نقاط داغ لیتیوم در ایران می‌باشند؛ برای مثال، دریاچه نمک قم بالاترین غلظت لیتیوم را با مقدار ۸۱.۴ ppm در پنج ایستگاه نمونه‌برداری با عمق ۲.۵ متر ثبت کرد.

در گجت نیوز بخوانید:

محققان لیتیوم را نفت بعدی می‌دانند؛ آشنایی با مزایا و نحوه استخراج lithium

همچنین در خور، غلظت ۴۱.۷۱ ppm لیتیوم در شورابه‌های ورودی به کارخانه پتاس خور شناسایی شد. در منطقه طرود واقع در مرز استان سمنان، چاهک‌های حفرشده غلظت ۱۸.۲۵ ppm لیتیوم را نشان دادند. این یافته‌ها، ایران را در موقعیتی استراتژیک برای تبدیل شدن به یک بازیگر مهم در صنعت استخراج لیتیوم قرار می‌دهد و زمینه را برای توسعه صنایع فرآوری و ارزش‌آفرینی این فلز راهبردی فراهم می‌کند.

گامی محکم به سوی خودکفایی در انرژی پاک

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، تقاضای جهانی برای لیتیوم تا سال ۲۰۳۰ به رقم سرسام‌آور ۲.۴ میلیون تن خواهد رسید. با توجه به محدودیت منابع لیتیوم در برخی مناطق جهان و نگرانی‌ها در مورد پایداری زنجیره تامین، یافتن منابع جدید و متنوع از اهمیت بالایی برخوردار است. ایران با در اختیار داشتن مزیت‌های رقابتی متعدد، می‌تواند به یکی از بازیگران اصلی در بازار جهانی لیتیوم تبدیل شود. وجود بیش از ۱۰ میلیون هکتار ذخایر نمکی در حوضه‌های مرکزی ایران، پتانسیل بالایی را برای استخراج لیتیوم از شورابه‌ها فراهم می‌کند.

با میانگین ۳۰۰ روز تابش خورشیدی در سال، ایران از شرایط آب و هوایی ایده‌آلی برای استفاده از روش‌های تبخیری خورشیدی در استخراج لیتیوم برخوردار است. این روش که به عنوان «لیتیوم سبز» نیز شناخته می‌شود، نسبت به روش‌های سنتی استخراج از معادن سنگ سخت هزینه کمتری دارد و اثرات زیست‌محیطی آن نیز کمتر است.

وجود زیرساخت‌های صنعتی مانند مجتمع پتاس خور، امکان استفاده از تاسیسات موجود برای فرآوری و تولید لیتیوم را فراهم می‌کند و هزینه‌های اولیه سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد. ایران به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت و گاز در جهان، دسترسی آسانی به منابع انرژی ارزان قیمت دارد که می‌تواند در فرآیند استخراج و فرآوری لیتیوم مورد استفاده قرار گیرد.

کشف ذخایر لیتیوم در ایران در شرایطی که تنش‌های ژئوپلیتیکی بر سر دسترسی به این فلز استراتژیک در حال افزایش است، اهمیت ویژه‌ای دارد. با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از تولید لیتیوم جهان در دست چند کشور محدود قرار دارد، تنوع‌بخشیدن به زنجیره تامین و کاهش وابستگی به منابع موجود، از اولویت‌های اصلی بسیاری از کشورها است.

کشورمان برای تبدیل شدن به یک بازیگر موفق در صنعت لیتیوم، با چالش‌هایی نیز روبرو است. تحریم‌های بین‌المللی می‌تواند دسترسی ایران به فناوری‌های پیشرفته و سرمایه‌گذاری خارجی را محدود کند. وجود موانع قانونی و مقرراتی دست‌وپاگیر می‌تواند روند سرمایه‌گذاری و توسعه پروژه‌ها را کند کند.

کشف ذخایر لیتیوم در ایران، یک فرصت استثنایی برای توسعه اقتصادی و ارتقای جایگاه کشور در عرصه بین‌المللی است. با برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری مناسب و مدیریت صحیح، ایران می‌تواند از این فرصت به نحو احسن استفاده کرده و به یکی از قطب‌های تولید لیتیوم در جهان تبدیل شود. این امر می‌تواند به توسعه پایدار، ایجاد اشتغال، ارتقای فناوری‌های نوین و مشارکت فعال در زنجیره تامین انرژی‌های پاک کمک کند.