طی پنچ ماهه اول سال 1404، شاهد کاهش 18 درصدی تولید خودرو بوده‌ایم که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت چشمگیری محسوب می‌شود.
صنعت خودروسازی ایران در پنج ماهه ابتدایی سال جاری با شوکی تازه روبرو شده است. آمارهای رسمی منتشر شده از کاهش ۱۸.۲ درصدی تولید خودروهای سواری در فاصله زمانی ابتدای فروردین تا پایان مردادماه خبر می‌دهند. بر اساس داده‌های موجود، از ابتدای سال جاری تا پایان مردادماه، مجموعاً ۳۱۷ هزار و ۷۰۳ دستگاه خودرو سواری در کشور به تولید رسیده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته یعنی از ابتدای فروردین تا پایان مردادماه سال ۱۴۰۲، این رقم به ۳۸۸ هزار و ۳۹۸ دستگاه می‌رسید. مقایسه این دو آمار، از کاهش ۷۰ هزار و ۶۹۵ دستگاهی در تولید خبر می‌دهد که بیانگر افت ۱۸.۲ درصدی عملکرد صنعت خودروسازی در بخش سواری است.
کاهش تولید خودرو در کدام محصولات بیشتر بوده است؟
آمارها به وضوح نشان می‌دهند که دلیل اصلی کاهش تولید، به توقف یا افت شدید در ساخت مدل‌های خاص برمی‌گردد. در مجموعه پارس‌خودرو، تولید دو مدل محبوب و پرفروش کوئیک دنده‌ای و ساینا به طور کامل متوقف شده و به رقم «صفر» رسیده است. این توقف ناگهانی، نه تنها بخش قابل توجهی از تولید این شرکت را از دست داده، بلکه بازار خودرو را نیز با شوک کمبود این محصولات مواجه کرده است.
در میان محصولات فعال در خط تولید، وانت ۱۵۱ با کاهش خیره‌کننده ۵۸ درصدی رکورددار افت تولید است. مدل‌های پرطرفدار دیگری نظیر رانا، چانگان و شاهین نیز وضعیت بهتری ندارند و هر یک با کاهشی بین ۴۱ تا ۴۲ درصد در تولید مواجه شده‌اند. اوج بحران در سایپا را می‌توان در خط تولید گروه تیبا (شامل تیبا، کوئیک و ساینای سایپا) مشاهده کرد. این خانواده پرحجم و پرتیراژ، با کاهش ۳۴ درصدی تولید روبرو شده است که سهم عمده‌ای در آمار کلی کاهش تولید در سطح کشور دارد.
- تولید خودرو در سایپا کاهش پیدا کرده است
- ایران خودرو در فروردین 1404 تولید رانا را متوقف کرد
- بحران ساختاری صنعت خودرو؛ زیان انباشته خودروسازان از 305 هزار میلیارد تومان گذشت
در مجموعه ایران خودرو نیز وضعیت کمی متفاوت اما همچنان نگران‌کننده است. در این شرکت، عمدتاً خانواده گروه پژو با کاهش محسوس تولید معادل ۱۸ درصد مواجه شده است. این موضوع هرچند که در نگاه اول نگران‌کننده به نظر می‌رسد، اما طبق اعلام این شرکت، تا حدی به تغییر در استراتژی تولید و تمرکز بر محصولات جدیدتر یا گران‌تر نسبت داده می‌شود. با این حال حتی با وجود تغییر استراتژی، چنین کاهش چشمگیری در محصولات پرفروش نمی‌تواند بدون تاثیر بر بازار و اهداف کلی تولید باقی بماند.
کلاف سردرگم بحران در خودروسازی کشور
بررسی‌ها نشان می‌دهد که این وضعیت صرفاً نتیجه مشکلات داخلی خودروسازان نیست، بلکه حاصل مجموعه‌ای از عوامل کلان اقتصادی و مدیریتی است که صنعت خودرو را در یک توفان کامل گرفتار کرده است: قطعی مکرر برق در بهار و به ویژه تشدید آن در تابستان، خطوط تولید خودروسازان و قطعه‌سازان را به کرات متوقف کرده است. این توقف‌های اجباری نه تنها برنامه‌های تولید را مختل می‌کند، بلکه هزینه‌های سربار و اتلاف وقت را نیز به شدت افزایش می‌دهد.
وقوع جنگ ۱۲ روزه در خردادماه و تشدید تنش‌های منطقه‌ای، تاثیرات عمیقی بر صنعت خودرو داشته است. نااطمینانی‌های منطقه‌ای، اعتماد سرمایه‌گذاران و تامین‌کنندگان خارجی را نیز خدشه‌دار کرده است. تصمیم دولت مبنی بر حذف ارز نیمایی و شناورسازی نرخ ارز تجاری، هزینه واردات قطعات و مواد اولیه را برای خودروسازان و قطعه‌سازان به طور غیرقابل پیش‌بینی افزایش داده است.
- سدان پارس نوآ در آستانه عرضه به بازار ایران
- کاتالوگ مشخصات و امکانات سفیر R7 ایران خودرو منتشر شد
- اعمال محدودیت ها و شرایط سختگیرانه ثبت نام و خرید خودرو در سال 1404
این نوسانات ارزی، محاسبات مالی شرکت‌ها را برهم زده و برنامه‌ریزی برای تولید با قیمت تمام‌شده مشخص را بسیار دشوار ساخته است. در کنار چالش‌های فوق، تداوم سیاست قیمت‌گذاری دستوری توسط دولت، توانایی خودروسازان برای پوشش هزینه‌های افزایش‌یافته و کسب سود منطقی را سلب کرده است. این سیاست نیز باعث زیان‌دهی مستمر شرکت‌ها شده و انگیزه برای افزایش تولید و سرمایه‌گذاری جدید را از بین می‌برد.
0 نظرات