راهنمای پرداخت عوارض خروج از کشور؛ از روش‌های پرداخت تا استرداد وجه

عوارض خروج از کشور مالیاتی است که مسافران باید قبل از ترک کشور آن را به حساب دولت واریز کنند. مبلغ این عوارض هر سال و بر اساس شرایط مختلف دستخوش تغییرات زیادی می‌شود. عوارض خروج از کشور سال ۱۴۰۳ نیز مانند سال‌های گذشته تغییراتی داشته که دانستن آن برای هر فردی که قصد خروج از کشور را دارد، ضروری است. بسیاری از مسافران پیش از سفر با این سوال مواجه می‌شوند که عوارض خروج از کشور چقدر است؟ و یا مثلا چه افرادی از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند؟ اگر درگیر سوالات مشابهی هستید، این مطلب را از دست ندهید.

---

تعریف عوارض خروج از کشور

---

عوارض خروج از کشور (Departure Tax) مبلغی است که افراد هنگام خروج از کشور ملزم به پرداخت آن هستند. این مبلغ برای تمامی سفرهای بین‌المللی اعم از هوایی، زمینی و دریایی اعمال می‌شود و هدف اصلی آن تأمین منابع مالی برای دولت و برخی برنامه‌های توسعه‌ای است. این عوارض از تمامی شهروندان، بدون در نظر گرفتن سن، اخذ می‌شود، مگر اینکه شامل استثنائات قانونی باشند. درباره نرخ عوارض خروج هم باید بگوییم میزان آن به‌ویژه در سال‌های اخیر، افزایش چشمگیری داشته و بسته به تعداد دفعات سفر در سال، نرخ‌های متفاوتی برای آن تعیین می‌شود.

تا چند سال پیش، این مبلغ تحت عنوان «عوارض خروج» به حساب شهرداری‌ها واریز می‌شد. اما از سال 1398 به بعد، دولت آن را در قالب «مالیات خروج از کشور» دریافت می‌کند. بخشی از این مبلغ به سازمان‌های گردشگری اختصاص می‌یابد تا به توسعه زیرساخت‌های توریستی کمک کند. همچنین بخشی از این درآمد به بهبود شرایط اقتصادی و عمرانی مناطق مرزی اختصاص می‌یابد.

یکی از نکات مهم در خصوص عوارض خروج از کشور این است که برخی افراد از پرداخت آن معاف هستند. برای مثال، دانشجویانی که در دانشگاه‌های خارج از کشور تحصیل می‌کنند و برخی از کارگران ایرانی که در کشورهای دیگر مشغول به کار هستند، ممکن است مشمول معافیت یا تخفیف در پرداخت این عوارض شوند. با توجه به تغییرات مداوم در قوانین مربوط به این مالیات، مسافران باید قبل از برنامه‌ریزی سفر خود از آخرین شرایط و مبلغ عوارض خروج اطلاع کسب کنند تا با مشکلات احتمالی مواجه نشوند. در نتیجه تصمیم به نگارش این مطلب گرفتیم تا شما را به طور کلی با قوانین مربوط به عوارض خروج از کشور و پرداخت آن آشنا کنیم.

---

مبلغ عوارض خروج از کشور چقدر است؟

---

مبلغ عوارض خروج از کشور بسته به نوع سفر، تعداد سفر، و نوع مرز (هوایی، زمینی یا دریایی) متغیر است. البته عوارض خروج از کشور سال ۱۴۰۳ اگرچه تا تیر ماه امسال تغییرات خاصی نداشت، اما بعد از تیر ماه، قانون جدید پیرامون افزایش میزان آن ابلاغ شد و در دستور کار قرار گرفت.

عوارض خروج از کشور برای سفرهای تفریحی، زیارتی و همچنین برای مرزنشینان و ورزشکاران تیم ملی متفاوت است. برای برخی از گروه‌ها، مانند زائرین حج تمتع و عمره، این مبلغ ثابت و برای سایر مسافران، با افزایش تعداد دفعات سفر، میزان عوارض نیز افزایش می‌یابد. در جدول زیر، جزئیات مربوط به مبلغ عوارض خروج از کشور ۱۴۰۳ را به شکل کامل شرح داده‌ایم؛

نوع مسافر	نوع مرز	سفر اول	سفر دوم	سفر سوم به بعد
مسافرین عادی	تمام مرزها	520 هزار تومان	780 هزار تومان	1 میلیون و 40 هزار تومان
زائرین حج تمتع و عمره	تمام مرزها	172 هزار تومان	172 هزار تومان	172 هزار تومان
زائرین عتبات عالیات	هوایی	45 هزار تومان	45 هزار تومان	45 هزار تومان
زائرین عتبات عالیات	زمینی و دریایی	15 هزار تومان	15 هزار تومان	15 هزار تومان
مرزنشین‌ها	هوایی	75 هزار تومان	600 هزار تومان	800 هزار تومان
مرزنشین‌ها	زمینی و دریایی	25 هزار تومان	600 هزار تومان	800 هزار تومان
ورزشکاران تیم ملی	تمام مرزها	264 هزار تومان	264 هزار تومان	264 هزار تومان

با توجه به این جدول، افرادی که قصد سفرهای مکرر دارند، باید در نظر داشته باشند که عوارض خروج از کشور در هر نوبت افزایش پیدا می‌کند. البته نکته مثبت اینجاست که از سفر سوم به بعد مبلغ عوارض مشابه همان مبلغی است که برای سفر سوم پرداخت می‌کنید.

چند نکته مهم درباره جدول عوارض خروج از کشور سال ۱۴۰۳

• تمامی افرادی که با هدف گردشگری، کار یا تحصیل از کشور خارج می‌شوند، در دسته مسافران عادی قرار می‌گیرند.
• ورزشکاران تیم ملی برای بهره‌مندی از نرخ تعیین‌شده، ملزم به دریافت مجوز رسمی از وزارت ورزش هستند.
• مرزنشینان افرادی هستند که شماره شناسنامه و کد پستی آن‌ها در سامانه بانک اطلاعات مرزنشینان وزارت کشور ثبت شده است. این افراد که ساکن روستاهای مرزی هستند، تنها یک بار در سال موظف به پرداخت این عوارض خواهند بود.

---

میزان عوارض خروج از کشور ترکیه چقدر است؟

---

میزان عوارض خروج از کشور در سفر به ترکیه برای سفرهای زمینی، مشابه سفرهای هوایی تعیین شده و تفاوتی از این نظر وجود ندارد. در میان مقاصد زمینی، ترکیه و ارمنستان دو کشوری هستند که بیشترین میزان سفرهای زمینی از ایران به آن‌ها انجام می‌شود.

لذا خیلی از کاربران می‌پرسند که عوارض خروج از کشور به مقصد ترکیه چقدر است؟ در پاسخ باید بگوییم بر اساس تعرفه‌های مصوب، مبلغ این عوارض به مقصد ترکیه برای سفر زمینی در سال ۱۴۰۳ به شرح زیر است؛

• سفر اول: 520 هزار تومان
• سفر دوم: 780 هزار تومان
• سفر سوم و بیشتر: 1 میلیون و 40 هزار تومان

---

عوارض خروج از کشور زمینی

---

همانطور که در جدول مشاهده کردید،‌ عوارض خروج از کشور بسته به دفعات خروج هر فرد در یک سال و نوع مسافر، متغیر است. مسافرانی که برای نخستین بار از کشور خارج می‌شوند، نسبت به افرادی که برای بار دوم یا سوم به سفر خارجی می‌روند، مبلغ کمتری پرداخت می‌کنند. اما این تنها تفاوت نیست. بلکه در برخی از مواقع نوع سفر (هوایی، زمینی، دریایی) هم در مبلغ این عوارض تأثیرگذار است که در جدول بالا کاملا این میزان را برایتان مشخص کردیم.

---

چه کسانی از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند؟

---

عوارض خروج از کشور به عنوان یک هزینه قانونی برای سفرهای خارجی تعیین شده است، اما برخی از افراد طبق قوانین از پرداخت این مبلغ مستثنا هستند. این معافیت‌ها شامل گروه‌های خاصی از جامعه می‌شود که به دلایل کاری، تحصیلی، درمانی یا شرایط خاص اجتماعی، نیاز به خروج از کشور بدون پرداخت این هزینه را دارند.

افرادی که در زمره این استثناها قرار می‌گیرند، می‌توانند بدون پرداخت مبلغ تعیین‌شده، از کشور خارج شوند. در ادامه گروه‌هایی که مشمول این معافیت هستند را معرفی کرده‌ایم؛

• خدمه پروازها و کشتی‌های مسافربری و تجاری که به دلیل ماهیت شغلی‌شان به‌طور مداوم بین کشورها در رفت‌وآمد هستند.
• دانشجویانی که در دانشگاه‌های خارج از کشور مشغول به تحصیل یا شاغل هستند (تحت شرایط خاص)، مشروط بر اینکه فاصله سفرهای آن‌ها به ایران بیشتر از سه ماه باشد.
• بیمارانی که با دریافت مجوز شورای پزشکی برای معالجه به کشور خارجی می‌روند.
• زائران اربعین حسینی که در بازه زمانی مشخص‌شده از سوی دولت و تنها برای سفر به عراق، قصد خروج از کشور را دارند.
• افراد مقیم خارج از کشور که دارای سابقه کار در وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی بوده و شغل ثابت در کشور مقصد دارند.
• جانبازان جنگ تحمیلی و بیمارانی که بنا بر نظر شورای پزشکی، نیاز به درمان در خارج از کشور دارند. همچنین همراهان بیماران، بسته به شرایط، می‌توانند از تخفیف 40 تا 60 درصدی عوارض خروج بهره‌مند شوند.
• افراد دارای گذرنامه دیپلماتیک و سیاسی، که به عنوان نمایندگان رسمی کشور در مأموریت‌های بین‌المللی شرکت می‌کنند.

اگر شما در یکی از این دسته‌ها قرار می‌گیرید، می‌توانید با ارائه مدارک معتبر و طی کردن مراحل قانونی، بدون نیاز به پرداخت عوارض خروج از کشور، سفر خود را انجام دهید.

---

قوانین مربوط به عوارض خروج از کشور برای ایرانیان مقیم خارج

---

قانون مربوط به این عوارض برای ایرانیان مقیم خارج خیلی پیچیده نیست. همانطور که در بالا گفتیم، ایرانیان مقیم خارج از کشور، فقط در برخی شرایط خاص، از پرداخت این عوارض معاف هستند. بر اساس قوانین جاری، افرادی که در خارج از کشور مشغول به کار هستند، در صورتی که دارای گذرنامه شغلی صادرشده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشند، مشمول این معافیت خواهند شد. در غیر این صورت، افرادی که در یکی از گروه‌های هفت‌گانه معافیت قرار نمی‌گیرند (که در بالا اشاره کردیم)، موظف به پرداخت عوارض خروج از کشور طبق تعرفه‌های مصوب خواهند بود.

---

قانون عوارض خروج از کشور برای کودکان

---

مبلغ عوارض خروج از کشور برای تمامی افراد، صرف‌نظر از سن و سال، یکسان در نظر گرفته شده است. در واقع، تفاوتی میان مبلغ این عوارض برای بزرگسالان، کودکان یا حتی نوزادان وجود ندارد و والدین موظف‌اند هنگام خروج فرزندان خود از کشور، این مبلغ را پرداخت کنند.

---

عوارض خروج از کشور ۱۴۰۳ برای دانشجویان

---

دانشجویانی که در دانشگاه‌های خارج از کشور مشغول به تحصیل هستند، تحت شرایطی از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف خواهند بود. این معافیت تنها در صورتی اعمال می‌شود که فاصله زمانی بین ورود و خروج آن‌ها از کشور، حداقل سه ماه باشد. در غیر این صورت، این افراد نیز مانند سایر مسافران موظف به پرداخت عوارض خروج خواهند بود.

---

مهلت، مدت اعتبار و مدارک لازم برای پرداخت عوارض خروج از کشور

---

برای پرداخت این عوارض، اطلاع از مهلت، مدارک مورد نیاز و مدت اعتبار آن اهمیت زیادی دارد. در جدول زیر این موارد را به صورت خلاصه ارائه کرده‌ایم؛

عنوان	توضیحات
مهلت پرداخت	حداکثر 30 دقیقه قبل از خروج از کشور
مدارک لازم برای پرداخت	کارت بانکی عضو شتاب + مشخصات هویتی متقاضی
مدت زمان اعتبار عوارض	تا پایان همان سال

---

پرداخت عوارض خروج از کشور آنلاین

---

پرداخت عوارض خروج از کشور طبق قوانین جدید، فقط از طریق آنلاین امکان‌پذیر است. در روش حضوری، مسافران می‌توانستند با استفاده از دستگاه‌های خودپرداز غیرنقدی (ATM) مستقر در فرودگاه‌ها یا با مراجعه به بانک ملی، مبلغ عوارض را با وارد کردن اطلاعات خود و همراهانشان پرداخت کنند. اما از آنجا که پرداخت عوارض باید حداکثر 30 دقیقه پیش از خروج از کشور انجام شود، این نوع خدمات کنار رفت و برای صرفه‌جویی در زمان و جلوگیری از بروز مشکل در لحظات پایانی، روش آنلاین و سامانه‌محور جایگزین روش حضوری پرداخت عوارض خروج از کشور شد.

در واقع به‌منظور پیشگیری از سوءاستفاده‌های مالی و کلاهبرداری و همچنین جلوگیری از تأخیر در سفرها، از سال 1397 پرداخت نقدی عوارض خروج از کشور کاملاً ممنوع شده و تمامی تراکنش‌ها باید از طریق روش‌های الکترونیکی و سامانه‌های رسمی انجام شوند. در حال حاضر، پرداخت این عوارض به روش‌های زیر انجام می‌شود؛

• پرداخت آنلاین از طریق سامانه سداد
• پرداخت از طریق اپلیکیشن‌های مالی مانند ایوا
• استفاده از سایت‌های واسطه نظیر قبضینو
• پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق بام

پرداخت عوارض خروج از کشور سداد (سامانه sadadpsp.ir)

برای تسهیل فرآیند پرداخت، سامانه سداد به نشانی sadadpsp.ir وجود دارد که به مسافران این امکان را می‌دهد تا عوارض خروج از کشور را به‌صورت آنلاین پرداخت کنند. روش پرداخت عوارض خروج از کشور در سامانه سداد به شرح زیر است؛

• ابتدا باید با جستجوی عبارت «سامانه سداد» یا وارد کردن آدرس sadadpsp.ir در مرورگر خود، وارد صفحه اصلی سامانه شوید.
• پس از ورود به سایت، در بخش خدمات، گزینه «پرداخت عوارض خروج» را انتخاب کنید.
• در این مرحله، اطلاعات لازم از جمله شماره تلفن همراه پرداخت‌کننده، شماره همراه مسافر، کد ملی مسافر و نوع سفر (هوایی، زمینی یا دریایی) را وارد کنید.

• پس از تکمیل اطلاعات و انتخاب گزینه «افزودن به لیست پرداخت»، مبلغ عوارض خروج بر اساس نوع سفر و تعداد دفعات خروج در سال نمایش داده می‌شود.
• در نهایت، با انتخاب گزینه «پرداخت»، مبلغ موردنظر را از طریق درگاه بانکی پرداخت کنید تا رسید پرداخت برای شما صادر شود.

نحوه پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق بانک ملی

یکی از روش‌های رایج برای پرداخت اینترنتی عوارض خروج از کشور، استفاده از سامانه بانک ملی به نام «سامانه سداد» است که از طریق نشانی sadadpsp.ir در دسترس مسافران قرار دارد. این سامانه به افراد امکان می‌دهد تا بدون نیاز به مراجعه حضوری، عوارض خود را پرداخت کرده و تأییدیه لازم را دریافت کنند. در بالا روش کامل پرداخت عوارض از طریق سداد را به شما آموزش دادیم. بنابراین دیگر تکرار مکررات نمی‌کنیم. اما اگر قصد پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق بام ملی را دارید، روش زیر را دنبال کنید؛

آموزش پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق بام بانک ملی

بانک ملی ایران یکی از ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت عوارض خروج از کشور به‌صورت آنلاین است. این بانک امکان پرداخت این عوارض را از طریق سایت رسمی بانک ملی، اپلیکیشن بام و مراجعه حضوری به شعب بانک فراهم می‌کند.

• برای پرداخت آنلاین از طریق بانک ملی، ابتدا باید وارد سایت بانک ملی یا اپلیکیشن بام شوید.

• سپس از منوی اصلی، گزینه «پرداخت عوارض خروج از کشور» را انتخاب کرده و اطلاعات شخصی خود، از جمله کد ملی و نوع سفر را وارد کنید.

• پس از نمایش مبلغ قابل پرداخت، می‌توانید از طریق درگاه بانکی، پرداخت خود را انجام دهید.

پس از تکمیل فرآیند پرداخت، یک رسید الکترونیکی دریافت خواهید کرد که می‌توانید آن را ذخیره یا چاپ کنید. این رسید به‌عنوان تأییدیه پرداخت شما محسوب می‌شود و در صورت نیاز، می‌توان از آن برای پیگیری‌های بعدی استفاده کرد.

چگونگی پرداخت عوارض خروج از کشور با آپ

اپلیکیشن آپ یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های پرداخت الکترونیکی در ایران است که امکانات متعددی مانند پرداخت قبوض، خرید شارژ و انتقال وجه را ارائه می‌دهد. با توجه به گستردگی خدمات این اپلیکیشن، بسیاری از کاربران انتظار دارند که پرداخت عوارض خروج از کشور نیز از طریق آن امکان‌پذیر باشد. بنابراین این سوال برای مسافران مطرح می‌شود که پرداخت عوارض با آپ امکان‌پذیر هست یا خیر.

در پاسخ باید بگوییم در حال حاضر، اپلیکیشن آپ این قابلیت را ارائه نمی‌دهد و امکان پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق آن وجود ندارد. بنابراین، مسافرانی که قصد دارند به‌صورت آنلاین عوارض خود را پرداخت کنند، باید از روش‌های جایگزین مانند سامانه‌های رسمی دولتی و سایر اپلیکیشن‌های مجاز استفاده کنند.

چگونگی پرداخت عوارض خروج از کشور با بله

اگر در اینترنت سرچ کنید می‌بینید در اکثر وب‌سایت‌ها گفته می‌شود اپلیکیشن پیام‌رسان بله نیز امکان پرداخت عوارض خروج از کشور را از طریق خدمات «بانک من» به کاربران می‌دهد. اما در واقع اینطور نیست.

در اپلیکیشن بله هیچ گزینه‌ای برای پرداخت عوارض خروج از کشور وجود ندارد. البته اگر در بین بازوهای این برنامه عبارت «پرداخت عوارض خروج از کشور» را سرچ کنید، یک بات برای شما فعال می‌شود که به شما می‌گوید وظیفه‌اش کمک به پرداخت عوارض است. اما هیچ واکنشی به پیام‌ها نشان نمی‌دهد تا بله را از لیست روش‌های پرداخت عوارض خروج از کشور خارج کنیم.

---

روش‌های استعلام عوارض خروج از کشور با کد ملی

---

برای اطمینان از موفقیت‌آمیز بودن پرداخت عوارض خروج از کشور، می‌توان از سامانه‌های مربوطه استفاده کرد. یکی از بهترین روش‌ها، مراجعه به وبسایت سداد است.

پس از ورود به این سامانه، با انتخاب گزینه «پیگیری پرداخت» و وارد کردن اطلاعاتی مانند کد ملی، شماره کارت و شماره مرجع پرداخت، می‌توان از وضعیت پرداخت عوارض مطلع شد.

---

آیا اتباع خارجی مقیم ایران باید عوارض خروج از کشور را بپردازند؟

---

عوارض خروج از کشور تنها شامل دارندگان گذرنامه ایرانی می‌شود. اما اتباع خارجی که در ایران سکونت دارند، مانند شهروندان افغانستانی، قبل از خروج از کشور باید گذرنامه خود را به پلیس فرودگاه ارائه دهند. در صورت تأیید مدارک، این افراد نیز موظف به پرداخت عوارض بر اساس تعرفه‌های معین خواهند بود.

---

مشکلات هنگام پرداخت عوارض خروج از کشور

---

ازآنجاکه وجوه پرداختی برای عوارض خروج از کشور به حساب دولت واریز می‌شود، بازپس‌گیری آن بسیار دشوار خواهد بود. با این حال، در این شرایط، داشتن اطلاعات دقیق پرداخت مانند فیش و کد پیگیری، شانس بازپس‌گیری وجه را افزایش می‌دهد. البته در صورت عدم موفقیت، این مبلغ تا پایان سال برای سفرهای بعدی قابل استفاده خواهد بود.

فرایند استرداد عوارض

چنانچه به اشتباه مبلغی را به‌عنوان عوارض پرداخت کرده باشید، می‌توانید برای استرداد آن از طریق وبسایت سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی www.evat.ir اقدام کنید.

با ورود به این سامانه و انتخاب گزینه «پرداخت و درخواست استرداد وجوه خروج از کشور»، یک فرم به شما داده می‌شود که باید آن را تکمیل کنید.

این فرایند مستلزم ثبت اطلاعاتی نظیر شماره پیگیری قبض پرداختی، تاریخ پرداخت و شماره حساب بانکی شماست.

نکات مهم در ثبت درخواست استرداد

برای افزایش احتمال موفقیت در استرداد عوارض خروج، بهتر است شماره شبای حساب بانکی خود را نیز وارد کنید. همچنین، توجه داشته باشید که حساب بانکی معرفی‌شده باید به نام شخص پرداخت‌کننده باشد. پس از تکمیل اطلاعات، یک کد پیگیری به شما ارائه می‌شود که می‌توانید از آن برای بررسی وضعیت درخواست خود در بخش «پیگیری درخواست استرداد وجوه خروج از کشور» استفاده کنید.

مدت زمان بازگشت وجه پرداختی

فرایند استرداد عوارض خروج از کشور معمولاً مشخص و قطعی نیست و حتی در برخی موارد شاید موفقیت‌آمیز نباشد. بنابراین، توصیه می‌شود در صورت امکان، از همان ابتدا دقت کافی در پرداخت داشته باشید تا نیازی به استرداد وجه پیدا نکنید.

---

سخن پایانی

---

در این مطلب به‌طور کامل به موضوع عوارض خروج از کشور ایران پرداختیم و تمام نکات مرتبط با آن را بررسی کردیم. از تعریف عوارض خروج از کشور گرفته تا نحوه استرداد مبلغی که افراد به اشتباه به حساب دولت واریز کرده‌اند. تا جایی که امکان داشت سعی کردیم قوانین و جزئیات مربوط به این موارد را در متن پوشش دهیم تا مسافران بتوانند با اطلاعات کامل برای سفر خود برنامه‌ریزی کنند. اگر شما هم تجربه‌ای در زمینه پرداخت یا استرداد عوارض دارید، خوشحال می‌شویم که آن را با ما و سایر کاربران در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.

منبع: دیجی‌کالا مگ

نوشته راهنمای پرداخت عوارض خروج از کشور؛ از روش‌های پرداخت تا استرداد وجه اولین بار در دیجی‌کالا مگ. پدیدار شد.