خیلی‌ها وقتی نام زودپز را می‌شنوند، ناخودآگاه به داستان‌هایی درباره انفجار زودپز یا بخار گرفتن دست و صورت فکر می‌کنند. از حق نگذریم، این ترس خیلی بی‌دلیل هم نیست؛ چون زودپز با فشار بخار کار می‌کند و اگر اصول ایمنی آن رعایت نشود، ممکن است دردسرساز شود. اما اگر بدانیم چطور باید از زودپز سوپاپ‌دار به شکل اصولی استفاده کنیم، این وسیله نه‌تنها خطری ندارد، بلکه به یکی از بهترین ابزارهای آشپزی سریع و سالم تبدیل می‌شود. اگر شما هم مثل خیلی‌ها زودپز دارید اما کمتر از آن استفاده کرده‌اید، یا تازه تصمیم گرفته‌اید یکی بخرید، این مقاله را دقیق بخوانید.
فهرست محتوا
مراحل گام‌به‌گام استفاده از زودپز سوپاپ‌دار
اشتباهات رایج در استفاده از زودپز سوپاپ‌دار
نکات کلیدی ایمنی استفاده از زودپز سوپاپ‌دار
چطور از زودپز نگهداری و مراقب کنیم؟
جمع‌بندی
مراحل گام‌به‌گام استفاده از زودپز سوپاپ‌دار
- بسته به غذایی که می‌خواهید درست کنید، مقدار مواد اولیه و آب را تنظیم کنید. قانون کلی این است که زودپز را بیشتر از دو سوم حجمش پر نکنید. اگر مواد شما کف می‌کنند (مثل حبوبات یا سوپ‌ها)، بهتر است فقط نصف آن را پر کنید. یادتان باشد که بسته به نوع غذا، باید زمان مناسب را در نظر بگیرید. مثلاً گوشت قرمز حدود ۴۰ دقیقه، مرغ ۱۵ دقیقه و حبوبات بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان نیاز دارند.
- درب را روی بدنه بگذارید و مطمئن شوید که در جای خود قفل شده است.
- زودپز را روی شعله متوسط رو به زیاد قرار دهید. وقتی بخار شروع به جمع شدن می‌کند، سوپاپ شروع به تکان خوردن یا صدا دادن می‌کند. این لحظه‌ای است که زودپز وارد مرحله فشار می‌شود و از اینجا به بعد باید حواستان را جمع کنید.
- همین‌که سوپاپ شروع به سوت کشیدن کرد، باید شعله را کم کنید تا فشار ثابت بماند. اگر شعله زیاد بماند، بخار زیادی خارج می‌شود و غذا زود خشک یا حتی نیم‌پز می‌شود.
- وقتی زمان پخت تمام شد، گاز را خاموش و صبر کنید تا به‌صورت طبیعی بخار خارج شود (که معمولاً ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد).
- فقط وقتی که مطمئن شدید بخار کاملاً تخلیه شده، درب را باز کنید. هیچ‌وقت با عجله درب را برندارید چون بخار داغ می‌تواند به دست و صورت آسیب بزند.
اشتباهات رایج در استفاده از زودپز سوپاپ‌دار
خیلی از ترس‌ها و حوادث مربوط به زودپز به خاطر اشتباهات رایج خودمان است. مثلا خیلی از ماها اصلا زودپز را بررسی نمی‌کنیم. ما باید قبل از هر بار استفاده، واشر دور درب را نگاه و اگر خشک یا ترک‌خورده بود آن را عوض کنیم. واشر مثل قلب زودپز است و بدون آن، بخار از اطراف درب بیرون می‌زند. گاهی ذرات غذا یا چربی ممکن است در آن گیر کند و اگر چیزی در سوپاپ گیر افتاده باشد، جلوی خروج بخار را می‌گیرد. کافی است یک سوزن یا خلال دندان بردارید و سوراخ سوپاپ را تمیز کنید.
بعضی‌ها فکر می‌کنند همین‌که درب روی بدنه زودپز قرار گرفت کافی است، در حالی‌که درب زودپزها فقط در یک حالت مشخص قفل می‌شوند. اگر درب درست قفل نشود، بخار از کناره‌ها بیرون می‌زند. این یعنی هم انرژی و زمان پخت هدر می‌رود، هم خطر سوختگی در اثر بخار داغ وجود دارد. در بعضی موارد حتی ممکن است درب وسط کار باز شود که بسیار خطرناک است.
خیلی‌ها وقتی یک زودپز تازه می‌خرند یا حتی بعد از مدتی دوباره سراغ زودپز قدیمی‌شان می‌روند، حوصله تست اولیه با آب را ندارند و مستقیم شروع به پخت غذا می‌کنند. اما مشکل اینجاست که اگر سوپاپ یا واشر ایراد داشته باشد، تازه وسط کار معلوم می‌شود. تصور کنید در حال پختن خورشت یا گوشت هستید و ناگهان بخار از کناره‌ها بیرون بزند یا سوپاپ درست کار نکند؛ نه‌تنها غذایتان خراب می‌شود، بلکه احتمال خطر هم وجود دارد.
نکات کلیدی ایمنی استفاده از زودپز سوپاپ‌دار
زودپز وسیله‌ای است که اگر با دقت از آن استفاده کنید، هیچ خطری ندارد. اما برای اینکه مطمئن باشید همیشه امن عمل می‌کنید، باید چند نکته را به خاطر بسپارید.
اول اینکه هیچ‌وقت درب زودپز را قبل از تخلیه کامل بخار باز نکنید. این رایج‌ترین خطا و خطرناک‌ترین اشتباه است. بخار داخل زودپز بسیار داغ و پرفشار است و اگر درب را زود باز کنید، مثل انفجار عمل می‌کند. بعد از باز کردن درب، دست و صورت خود را نزدیک سوپاپ نگیرید. وقتی سوپاپ بخار را خارج می‌کند، دمای آن می‌تواند به بالای ۱۰۰ درجه برسد. همیشه از کناره یا با استفاده از دستکش نسوز سوپاپ را تنظیم کنید.
هیچ‌وقت زودپز را بیش از دو سوم پر نکنید. اگر پر باشد، فضای کافی برای بخار وجود ندارد و احتمال انسداد سوپاپ یا بیرون ریختن غذا بیشتر می‌شود. یادتان باشد که همیشه واشر را بررسی کنید. یک واشر خراب می‌تواند باعث نشتی بخار شود. همین نشتی علاوه بر اینکه پخت غذا را خراب می‌کند، می‌تواند دست یا صورت شما را هم بسوزاند.
به صدای غیرعادی سوپاپ دقت کنید. اگر صدای آن بیش از حد بلند یا خیلی ضعیف است، یعنی یا شعله بیش از حد زیاد است یا مشکلی در مسیر خروج بخار وجود دارد. در آخر هم یک فوت کوزه‌گری به شما می‌گوییم. اگر با حبوبات کار می‌کنید، کمی روغن یا کره اضافه کنید. چون حبوبات کف می‌کنند و این کف ممکن است وارد سوپاپ شود و آن را مسدود کند.
چطور از زودپز نگهداری و مراقب کنیم؟
اولین قدم شستن درست است. بدنه زودپز را مثل قابلمه‌های دیگر می‌توانید با آب و مایع بشویید، اما مراقب باشید که از سیم ظرفشویی زبر استفاده نکنید چون ممکن است سطح استیل یا آلومینیوم خط بیفتد. درب را همیشه جدا بشویید و به تمیزی کامل واشر و سوپاپ خیلی اهمیت بدهید. اگر ذرات غذا داخل سوپاپ گیر کنند، دفعه بعد مشکل‌ساز می‌شود.
بعد از شستن، همه قطعات را کاملاً خشک کنید. به‌ویژه واشر باید خشک باشد. حتی بهتر است واشر را جدا کرده و در کیسه‌ای خشک و خنک نگه دارید. این کار باعث می‌شود عمر واشر بیشتر شود. هر چند وقت یک بار یک لایه نازک روغن خوراکی روی واشر بمالید تا نرم بماند و ترک نخورد.
جمع‌بندی
همان‌طور که دیدیم، آن ترس‌هایی که معمولاً درباره زودپز شنیده می‌شود، بیشتر به خاطر استفاده نادرست یا بی‌توجهی به نکات ایمنی است. زودپز سوپاپ‌دار اگر به‌درستی و با رعایت چند اصل ساده استفاده شود، یکی از ایمن‌ترین و کارآمدترین ابزارهای آشپزی است. شما با این وسیله می‌توانید در زمانی کوتاه‌تر غذاهایی خوش‌طعم و مغذی آماده کنید، بدون اینکه کیفیت و ارزش غذایی مواد اولیه از بین برود. پس از امروز، اگر زودپزتان در گوشه کابینت خاک می‌خورد، وقت آن است که آن را بیرون بیاورید و با خیال راحت دوباره استفاده کنید.
منبع: دیجی‌کالا مگ
نوشته طرز استفاده از زودپز سوپاپ‌دار؛ راهنمای گام‌به‌گام برای استفاده ایمن و اصولی اولین بار در دیجی‌کالا مگ. پدیدار شد.
0 نظرات