هوش مصنوعی پزشکی مایکروسافت تا چهار برابر بهتر از پزشکان عمل می‌کند

مایکروسافت یک ابزار پزشکی‌ مبتنی بر هوش مصنوعی ساخته که ادعا شده در تشخیص بیماری‌های پیچیده چهار برابر موفق‌تر از پزشکان عمل می‌کند. این غول فناوری از پژوهشی رونمایی کرده که معتقد است می‌تواند روند درمان بیماران را سرعت ببخشد.

ابزار جدید که «هماهنگ‌کننده تشخیص هوش مصنوعی مایکروسافت» (Microsoft AI Diagnostic Orchestrator) نام دارد، نخستین ابتکار واحد سلامت هوش مصنوعی مایکروسافت است که سال گذشته راه‌اندازی شد.

مصطفی سلیمان، مدیرعامل بخش هوش مصنوعی مایکروسافت، در گفت‌وگو با فایننشال تایمز گفت این آزمایش گامی در مسیر دستیابی به «فراهوش پزشکی» است؛ راهکاری که می‌تواند بحران کمبود نیرو و صف‌های طولانی در سیستم‌های درمانی فرسوده را حل کند.

سیستم جدید هوش مصنوعی پزشکی مایکروسافت بر پایه یک «هماهنگ‌کننده» طراحی شده که پنل‌های مجازی متشکل از پنج عامل هوش مصنوعی دارد. این عوامل نقش پزشک را ایفا می‌کنند و هر کدام وظیفه‌ای مجزا را به عهده می‌گیرند؛ از فرضیه‌سازی گرفته تا انتخاب آزمایش‌های تشخیصی؛ این پنل‌ها با یکدیگر تعامل و «مناظره» می‌کنند تا به تصمیم نهایی برسند.

برای ارزیابی عملکرد این سیستم که با نام اختصاری MAI-DxO شناخته می‌شود، ۳۰۴ مطالعه از مجله پزشکی نیوانگلند (NEJM) بررسی شده است؛ مطالعاتی که چگونگی تشخیص بیماری‌های بسیار پیچیده توسط پزشکان را شرح می‌دادند.

این داده‌ها به پژوهشگران امکان داد بررسی کنند آیا سیستم می‌تواند به تشخیص درست برسد و فرایند استدلال خود را بازگو کند. این کار با استفاده از روشی جدید به نام «زنجیره مناظره» انجام شد؛ تکنیکی که مدل‌های استدلالی هوش مصنوعی را وادار می‌کند گام‌به‌گام نحوه حل مسئله را توضیح دهند.

در این پروژه، مایکروسافت از مدل‌های زبانی قدرتمند شرکت‌های OpenAI، متا، آنتروپیک، گوگل، xAI و DeepSeek استفاده کرد. «هماهنگ‌کننده» موجب بهبود عملکرد همه این مدل‌ها شد، اما بهترین نتیجه با مدل o3 شرکت OpenAI حاصل شد که موفق بود در ۸۵.۵ درصد موارد به راه حل صحیح برسد. این نتیجه در شرایطی حاصل شد که پزشکان با تجربه تنها حدود ۲۰ درصد از موارد را به‌درستی تشخیص دادند؛ هرچند باید اشاره کرد که این پزشکان در طول آزمایش اجازه استفاده از کتاب‌های مرجع یا مشورت با همکاران را نداشتند و در شرایط متفاوت احتمالاً عملکرد بهتری از خود نشان می‌دادند.

انتظار می‌رود نسخه‌ای از این فناوری به‌زودی در چت‌بات کوپایلت و موتور جست‌وجوی بینگ مایکروسافت نیز به‌کار گرفته شود؛ پلتفرم‌هایی که روزانه حدود ۵۰ میلیون پرسش مرتبط با سلامت را دریافت می‌کنند.

سلیمان گفت که مایکروسافت در آستانه رسیدن به «مدل‌هایی از هوش مصنوعی‌ قرار دارد که نه فقط اندکی، بلکه به‌طرز چشمگیری بهتر از عملکرد انسانی‌اند؛ سریع‌تر، ارزان‌تر و چهار برابر دقیق‌تر.» او افزود: «این یک تحول واقعی خواهد بود.»

تلاش تازه مایکروسافت در شرایطی انجام می‌شود که دیپ‌مایند گوگل پیشتاز پیشرفت‌های مرتبط با هوش مصنوعی در حوزه سلامت بوده است. دمیس هسابیس، مدیر دیپ‌مایند، سال گذشته به‌دلیل استفاده از هوش مصنوعی برای کشف اسرار زیستی پروتئین‌های حیات‌بخش، به‌طور مشترک موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شد.

مایکروسافت تاکنون نزدیک به ۱۴ میلیارد دلار در OpenAI سرمایه‌گذاری کرده و دارای حق انحصاری برای استفاده و فروش فناوری‌های این شرکت است. با این حال، اکنون روابط این دو شرکت در فضای پرتنشی قرار گرفته، چرا که OpenAI در تلاش است خود را به یک شرکت سودمحور تبدیل کند و طرفین در مورد شرایط آینده همکاری دچار اختلاف شده‌اند.

سلیمان گفت هرچند مدل OpenAI بهترین عملکرد را داشته، اما مایکروسافت در انتخاب میان چهار «مدل کلاس جهانی» MAI-DxO بی‌طرف است. او افزود: «ما مدت‌هاست باور داریم که این مدل‌ها در نهایت به کالاهای قابل‌مبادله تبدیل می‌شوند … تمایز اصلی، همان هماهنگ‌کننده تجمیعی است.»

دومینیک کینگ، رئیس سابق بخش سلامت دیپ‌مایند که اواخر سال گذشته به مایکروسافت پیوست، گفت این برنامه «بهترین عملکردی را داشته که تاکنون دیده‌ایم» و افزود: «امروز فرصت آن وجود دارد که این فناوری عملاً به دروازه جدیدی برای ورود به خدمات درمانی تبدیل شود.» او همچنین اشاره کرد که مدل‌های هوش مصنوعی طوری طراحی شده‌اند تا نسبت به هزینه‌ها حساس باشند، و این ویژگی موجب کاهش چشمگیر تعداد آزمایش‌های موردنیاز برای تشخیص شده و در برخی موارد، صدها هزار دلار صرفه‌جویی به همراه داشته است. با این حال، کینگ تأکید کرد که این فناوری همچنان در مراحل ابتدایی است، هنوز مورد داوری همتا (peer review) قرار نگرفته و برای استفاده بالینی آماده نیست.

اریک توپول، متخصص قلب و بنیان‌گذار مؤسسه تحقیقات انتقالی اسکریپس، گفت: «این یک مطالعه تاریخی است. هرچند در محیط واقعی پزشکی انجام نشده، اما نخستین مطالعه‌ای است که شواهدی درباره پتانسیل بهره‌وری هوش مصنوعی مولد در پزشکی ارائه می‌دهد؛ چه از نظر دقت و چه صرفه‌جویی در هزینه‌ها.»

منبع: FT

نوشته هوش مصنوعی پزشکی مایکروسافت تا چهار برابر بهتر از پزشکان عمل می‌کند اولین بار در دیجی‌کالا مگ. پدیدار شد.