تویوتا ۱۵ سال قبل از مدل X تسلا یک شاسی‌بلند برقی داشت؛ اما چرا موفق نشد؟

شاسی‌بلند برقی تویوتا، RAV4 EV، پانزده سال پیش از تسلا مدل X به بازار آمد، اما موفق نبود. قیمت بالا، برد محدود و عدم دسترسی عمومی، این پیشگام را به شکست کشاند. اما داستان واقعی پشت این ناکامی چیست؟

تویوتا از سال ۱۹۶۹ روی خودروهای برقی تحقیق می‌کرد و اولین نمونه تولیدی‌اش را در سال ۱۹۸۳ رونمایی کرد. RAV4 EV اولین تلاش جدی این غول ژاپنی برای ورود به بازار خودروهای برقی بود، اما عوامل مختلفی مانع موفقیت آن شدند. این خودرو شاسی‌بلند از نظر فنی پیشرفته بود، ولی استراتژی بازاریابی اشتباه آن را به حاشیه راند.

تاریخچه مخفی شاسی‌بلند برقی تویوتا؛ از سال ۱۹۶۹ تا RAV4 EV

تویوتا ۱۴ سال قبل از معرفی اولین نمونه RAV4 EV، تحقیقات جدی روی خودروهای برقی آغاز کرده بود. در سال ۱۹۸۳، این شرکت نخستین پروتوتایپ برقی خود به نام EV-10 را بر پایه کرولا E80 توسعه داد.

یک دهه بعد، تویوتا به مرحله تولید انبوه رسید. در سال ۱۹۹۳، مدل‌های تولیدی Town Ace EV را به نهادهای دولتی ژاپن فروخت و Crown Majesta EV را به دولت متروپولیتن توکیو اجاره داد.

اولین قدم‌های RAV4 EV در سال ۱۹۹۵

پروتوتایپ نخست RAV4 EV در سال ۱۹۹۵ برای آزمایش تجاری در ژاپن و آمریکا رونمایی شد. این نمونه اولیه با باتری سرب-اسید ۱۲۱ کیلومتر برد و حداکثر سرعت ۱۲۴ کیلومتر بر ساعت داشت.

همکاری تویوتا و پاناسونیک منجر به توسعه باتری نیکل-متال هیدرید پیشرفته‌تری شد. این باتری جدید ۱۰ درصد سبک‌تر بود، ۱.۵ برابر ظرفیت ذخیره انرژی داشت و سه برابر طول عمر بیشتری نشان می‌داد.

چرا RAV4 EV نسل اول تا سال ۲۰۰۲ در دسترس عموم نبود؟

شاسی‌بلند برقی تویوتا در سال ۱۹۹۷ یکی از پیشرفته‌ترین خودروهای برقی جهان محسوب می‌شد. باتری NiMH جدید ۶۷ اسب بخار قدرت، ۱۶۴ نیوتون متر گشتاور و حداکثر سرعت ۱۲۴ کیلومتر بر ساعت تولید می‌کرد. مهم‌تر از همه، برد ۲۰۰ کیلومتری در هر شارژ ارائه می‌داد.

اما تویوتا این شاسی‌بلند را تنها با قرارداد اجاره سه‌ساله به ناوگان‌های تجاری ارائه می‌داد. هیچ خریدار خصوصی نمی‌توانست آن را خریداری یا اجاره کند.

تغییر استراتژی در سال ۲۰۰۲

تویوتا در سال ۲۰۰۲ تصمیم خود را تغییر داد و RAV4 EV را برای فروش عمومی عرضه کرد. این تصمیم برای رعایت مقررات هیئت منابع هوای کالیفرنیا (CARB) و دستورالعمل خودروی بدون آلایندگی (ZEV) بود که از سال ۲۰۰۳ اجرایی شد.

این قانون الزام می‌کرد که ۱۰ درصد از همه خودروهای جدید فروخته‌شده در کالیفرنیا استانداردهای کم آلایندگی را رعایت کنند. RAV4 EV با موتور برقی و باتری به‌جای موتور بنزینی، این شرایط را کاملاً برآورده می‌کرد.

علاوه بر سیستم برقی، این شاسی‌بلند ظرفیت پنج سرنشین، فضای بار مناسب، ترمز ضد قفل چهار چرخ، رینگ آلیاژی، امکانات برقی و سیستم صوتی پریمیوم با CD پلیر داشت.

مشکل قیمت گذاری

قیمت ۴۲ هزار دلاری RAV4 EV برای آن زمان بسیار گران بود. حتی مشوق ۹ هزار دلاری CARB و اعتبار ۳ هزار دلاری IRS نیز نتوانستند خریداران را جذب کنند، چراکه RAV4 بنزینی کمتر از ۲۰ هزار دلار قیمت داشت.

راز همکاری تویوتا و تسلا در شاسی‌بلند برقی نسل دوم

نسل دوم شاسی‌بلند برقی تویوتا دوره تولید کوتاهی داشت. RAV4 EV از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ تنها در کالیفرنیا و منطقه خلیج فروخته شد و تویوتا در این مدت تقریباً ۲ هزار و ۶۰۰ دستگاه فروش یا اجاره داد.

قیمت پایه ۴۹ هزار و ۸۰۰ دلار قبل از کسر اعتبارات و یارانه‌ها تعیین شد. نکته جالب این است که نسل دوم RAV4 EV از همان باتری‌ها، قطعات موتور و الکترونیک‌هایی استفاده می‌کرد که تسلا برای نخستین خودروی تولیدی‌اش، مدل S، به‌کار برده بود.

مشخصات فنی پیشرفته

این شاسی‌بلند مجهز به موتور القایی AC تسلا با قدرت ۱۵۴ اسب بخار بود که آن را قدرتمندتر از نسل قبل می‌کرد. باتری لیتیوم یونی با ظرفیت ۴۱.۸ کیلووات ساعت که به‌طور مشترک توسط تسلا و پاناسونیک توسعه یافته بود، نیز نصب شده بود.

این تجهیزات RAV4 EV را سریع‌تر و هیجان‌انگیزتر برای رانندگی کرده بود، اما برد مورد انتظار محقق نشد و بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ کیلومتر تخمین زده می‌شد. شارژر داخلی ۱۰ کیلووات نیز از تسلا تأمین شده بود و با پورت شارژ J1772 عرضه می‌شد.

شاسی‌بلند برقی تسلایی با نشان تویوتا

RAV4 EV، به‌ویژه نسل دوم، در واقع یک شاسی‌بلند برقی تسلا با نشان تویوتا بود. این خودرو قبل از سلطه تسلا مدل X در بخش شاسی‌بلندهای برقی آمده بود، اما اعتبار موفقیت کوتاه‌مدت آن به تسلا تعلق داشت.

۵ دلیل اصلی شکست تجاری RAV4 EV در بازار آمریکا

۱. قیمت غیرمتعارف در مقایسه با رقبا

تفاوت قیمت دو برابری RAV4 EV با نسخه بنزینی بزرگ‌ترین مانع فروش بود. حتی با وجود مشوق‌های دولتی، هزینه نهایی همچنان برای اکثر مصرف‌کنندگان غیر قابل توجیه بود.

۲. برد محدود و نگرانی از تمام شدن شارژ

برد ۱۵۰ تا ۱۸۰ کیلومتری برای استفاده روزانه در شهرهای بزرگ آمریکا کافی نبود. این محدودیت باعث اضطراب مداوم رانندگان می‌شد.

۳. زیرساخت شارژ ناکافی

در دهه ۲۰۱۰، ایستگاه‌های شارژ عمومی بسیار کم بودند. این کمبود استفاده از خودروهای برقی را به چالش جدی تبدیل کرده بود.

۴. بازاریابی ضعیف و عدم آگاهی عمومی

تویوتا تبلیغات محدودی برای RAV4 EV انجام داد و مردم با مزایای خودروهای برقی آشنایی کافی نداشتند.

۵. دسترسی جغرافیایی محدود

فروش تنها در کالیفرنیا و منطقه خلیج، بازار هدف را به‌شدت محدود کرده بود.

آینده شاسی‌بلندهای برقی تویوتا؛ از bZ تا CH-R EV

امروزه تویوتا با مجموعه جدید شاسی‌بلندهای برقی خود شامل کراس اوور bZ که اخیراً نام‌گذاری مجدد شده و مدل شیک CH-R EV دوباره وارد رقابت شده است. این مدل‌های جدید از تجربیات تلخ RAV4 EV درس گرفته‌اند.

تکنولوژی باتری پیشرفته‌تر، برد بیشتر، قیمت رقابتی‌تر و زیرساخت شارژ گسترده‌تر، شرایط را برای موفقیت این نسل جدید فراهم کرده است. RAV4 EV اگرچه تجاری موفق نبود، اما دری به سوی انقلاب خودروهای برقی گشود که امروز همچنان ادامه دارد.

• ورود تویوتا آوالون XLE 2025 به ایران؛ سدان لوکس با ۱۰ ایربگ و رادارهای ایمنی کامل
• فروش تویوتا لندکروزر ۳۰۰ در استرالیا بیشتر از ژاپن؛ خاورمیانه همچنان بزرگترین بازار
• پرفروش‌ترین شاسی‌بلند تویوتا در سال ۲۰۲۵ در آمریکا کدام است؟