راز سلامتی و جوانی در یک مکمل ساده؛ ویتامین D پیری را به چالش می‌کشد!

آیا ویتامین D می‌تواند به کند کردن پیری کمک کند؟ مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد این مکمل نقش مهمی در حفظ تلومرها دارد و می‌تواند به جوانی سلولی کمک کند.

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند به کند کردن پیری کمک کرده و لایه‌های محافظ کروموزوم‌های ما را حفظ کند. این یافته، امیدها را به «ویتامین آفتاب» برای داشتن زندگی سالم‌تر و طولانی‌تر افزایش می‌دهد.

این ویتامین که بیشتر به خاطر نقش حیاتی‌اش در سلامت استخوان‌ها شناخته شده، اکنون ابعاد جدیدی در حفظ جوانی سلولی پیدا کرده است. تحقیقات اخیر بر روی تلومرها، ساختارهای محافظتی DNA ما، تمرکز دارد و نشان می‌دهد چگونه این مکمل می‌تواند در مبارزه با آسیب‌های سلولی مؤثر باشد. درک این سازوکار می‌تواند راهکارهای نوینی برای بهبود کیفیت زندگی در سنین بالا ارائه دهد.

محققان دریافته‌اند که مصرف روزانه ۲۰۰۰ واحد بین‌المللی (IU) ویتامین D به حفظ تلومرها کمک می‌کند. تلومرها ساختارهای کوچکی در انتهای ۴۶ کروموزوم ما هستند که از DNA در برابر آسیب محافظت می‌کنند. هر بار که سلول‌ها تقسیم می‌شوند، تلومرها کوتاه‌تر شده و وقتی بیش از حد کوتاه شوند، سلول‌ها از بین می‌روند. کوتاه‌شدن تلومرها با بیماری‌های مرتبط با پیری مانند سرطان، بیماری‌های قلبی و آرتروز ارتباط دارد. عواملی چون سیگار، استرس، افسردگی و التهاب، این روند را تسریع می‌کنند.

فراتر از سلامت استخوان؛ نقش ویتامین D در بدن

ویتامین D مدت‌هاست برای سلامت استخوان‌ها و جذب کلسیم ضروری شناخته می‌شود. کودکان، نوجوانان و افراد با پوست تیره یا نور خورشید کم، به سطوح کافی از آن نیاز دارند. این ویتامین نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی نیز ایفا می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند مکمل‌های ویتامین D می‌توانند عفونت‌های تنفسی را، به‌ویژه در افراد دچار کمبود، کاهش دهند. حتی تحقیقات اولیه حاکی از نقش آن در پیشگیری از بیماری‌های خودایمنی است. خواص ضدالتهابی ویتامین D می‌تواند عامل نقش محافظتی آن در برابر آسیب تلومرها باشد.

در مطالعه اخیر دانشگاه آگوستا، ۱۰۳۱ نفر با میانگین سنی ۶۵ سال به مدت پنج سال تحت نظر قرار گرفتند. نیمی از شرکت‌کنندگان روزانه ۲۰۰۰ واحد بین‌المللی ویتامین D و نیمی دیگر دارونما دریافت کردند. نتایج نشان داد تلومرها در گروه ویتامین D به میزان ۱۴۰ جفت باز محافظت شده‌اند. این در حالی است که تلومرها به‌طور طبیعی طی یک دهه حدود ۴۶۰ جفت باز کوتاه می‌شوند. این یافته، تأثیر محافظتی ویتامین D را قابل‌توجه می‌کند. مطالعات پیشین نیز فواید مشابهی را گزارش کرده‌اند.

• قبل از سفیدی موها، نشانه‌های پیری مغز در نحوه صحبت کردن ظاهر می‌شوند
• کشف دارویی که عمر موش‌ها را تا ۳۰ درصد زیاد می‌کند؛ پایان پیری در راه است؟
• کمبود ویتامین دی عواقب وحشتناکی برای بدن دارد
• کمبود ویتامین دی احتمال مرگ بیماران کرونا را بیشتر می‌کند!

اما یک نکته مهم: حد و مرزهای مصرف و توصیه‌ها

با این حال، باید به چند نکته مهم توجه کرد. برخی محققان هشدار می‌دهند که تلومرهای بسیار بلند ممکن است خطر بیماری‌ها را افزایش دهند و «نقطه بهینه» هنوز درک نشده است. همچنین، توافقی بر سر دوز صحیح وجود ندارد. محققان آگوستا از دوز روزانه ۲۰۰۰ واحد بین‌المللی استفاده کردند که بسیار بالاتر از مقدار توصیه‌شده فعلی (۶۰۰ واحد برای زیر ۷۰ سال و ۸۰۰ واحد برای افراد مسن‌تر) است. کارشناسان معتقدند دوز بهینه به عوامل فردی از جمله سطح فعلی ویتامین D، تغذیه و تعامل آن با سایر مواد مغذی بستگی دارد.

در نهایت، اگرچه این یافته‌ها هیجان‌انگیز هستند، اما هنوز زود است که با امید به کند کردن پیری، دوزهای بالای ویتامین D مصرف شود. قوی‌ترین شواهد برای پیری سالم همچنان بر اصول اساسی تاکید دارند: رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم، خواب با کیفیت، عدم استعمال دخانیات و مدیریت استرس که همگی به طور طبیعی از سلامت تلومرها حمایت می‌کنند. با این وجود، اگر دچار کمبود ویتامین D هستید یا در معرض خطر مشکلات استخوانی قرار دارید، مکمل‌ها همچنان گزینه‌ای منطقی با پشتوانه چندین دهه تحقیق محسوب می‌شوند.