احتمال افزایش قیمت بنزین برای دهک‌های پردرآمد در سال آینده

در جریان جلسه غیرعلنی مجلس با حضور رئیس‌جمهور، مقرر شد تا افزایش قیمت بنزین برای دهک‌های پردرآمد در سال 1405 با جدیت پیگیری شود.

با عنایت به آخرین اخبار داخلی، به نظر می‌رسد دولت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نقطه‌ای از توافق دست یافته‌اند که می‌تواند سرنوشت قیمت‌گذاری بنزین برای قشرهای خاصی از جامعه را مشخص کند. شواهد حاکی از آن است که هر دو قوه، رویکردی هم‌سو در خصوص افزایش قیمت بنزین برای دهک‌های پردرآمد جامعه اتخاذ کرده‌اند.

در جریان جلسه غیرعلنی و مهم مجلس شورای اسلامی با حضور عالی‌ترین مقامات اجرایی کشور، یعنی رئیس‌جمهور و اعضای کابینه، بر اصلاح ساختار بودجه و کوچک‌سازی دولت پرداخته شد. نمایندگان مجلس و رئیس‌جمهور در یک اجماع بر ضرورت کاهش هزینه‌ها و افزایش کارآمدی بدنه اجرایی کشور تأکید کردند. در ادامه با انتشار جزئیات این خبر همراه گجت نیوز باشید.

نقشه راه مجلس و دولت برای افزایش قیمت بنزین

به گفته مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، کلیات جلسات اخیر دولت با مجلس حول محور اصلاح ساختار بودجه و تحول در قانون برنامه بوده است. نکته قابل توجه در این میان، پیوند این بحث‌ها با برنامه هفتم توسعه است. لاهوتی با تأکید بر یکی از مواد کلیدی این برنامه، عنوان کرد که برنامه هفتم توسعه تأکید دارد که دولت باید سه درصد کوچک شود و پانزده درصد از تصدی‌های دولتی کاهش یابد.

اما بخش دیگری از این مباحث، موضوع افزایش قیمت بنزین است. در حالی که سال‌هاست این بحث به یکی از چالش‌های اصلی دولت‌ تبدیل شده، اظهارات جدید رنگ و بوی متفاوتی به خود گرفته است. لاهوتی در این خصوص نقل قولی از رئیس جمهور را مطرح کرد: «اگر قرار باشد افزایش قیمت حامل‌های انرژی در سال آینده مطرح شود، شامل عموم مردم نخواهد شد و بیشتر افرادی را در بر می‌گیرد که شرایط زندگی بهتری دارند.»

بیشتر بخوانید

• مشخصات کیفی بنزین سوپر وارداتی اعلام شد
• طرح حذف کارت سوخت تا پایان شهریورماه اجرا می‌شود
• بنزین وارداتی تاثیری روی سهمیه و قیمت بنزین ندارد

لاهوتی در ادامه عنوان داشت که جزئیات چنین طرحی هنوز در لایحه بودجه مشخص نشده است. بدین ترتیب سازوکارها، معیارهای شناسایی دهک‌های پردرآمد و نحوه اعمال این افزایش قیمت، هنوز در دست بررسی و تدوین است. در ادامه احمد فاطمی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز به این موضوع ورود کرده و تأکید داشت: «فعلاً برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین وجود ندارد و طرح‌های پلکانی در حد ایده هستند.» به گفته وی، اجرای هرگونه تغییر در قیمت بنزین به محتوای لایحه بودجه سال آینده بستگی دارد و تصمیم نهایی پس از ارائه لایحه توسط دولت اتخاذ خواهد شد.

سهم نامتناسب ثروتمندان از یارانه بنزین

برنامه‌ پزشکیان برای قیمت و سهمیه بنزین، بار دیگر بحث بنزین ۱۵۰۰ تومانی را به میان آورده است. این بار اما هدف آن قرار دادن طبقه محروم جامعه نیست. رئیس‌جمهور با طرح این پرسش کلیدی که «چرا باید برای واردات بنزین هزینه زیادی شود تا افرادی که چهار برابر بیشتر از دیگران مصرف می‌کنند، از یارانه برابر بهره‌مند شوند و بنزین را با قیمت ۱۵۰۰ تومان خریداری کنند؟»، در واقع به یکی از مهم‌ترین مشکلات نظام یارانه‌ای کشور، یعنی عدم عدالت در توزیع یارانه، اشاره کرده است.

در حال حاضر، دهک‌های پردرآمد جامعه به دلیل مصرف بالاتر انرژی، سهم نامتناسبی از یارانه‌های پنهان بنزین را به خود اختصاص می‌دهند. این در حالی است که این یارانه‌ها از محل بودجه عمومی تأمین می‌شوند که بخش قابل توجهی از آن از جیب قشر ضعیف‌تر جامعه نیز پرداخت می‌شود. بنابراین به نوعی، ثروتمندان از منابع عمومی برای مصرف بیشتر یارانه دریافت می‌کنند.

کاهش تقاضا با هدفمندسازی یارانه‌ها

همچنین بخوانید

• آیا موتورهای توربوشارژ واقعا نیاز به بنزین سوپر دارند؟
• فروش بنزین مخلوط شده با آب به خودرو رئیس جمهور تکذیب شد
• تولید بنزین در ایران با افزودنی سرطان‌زا؛ هشدار درباره خطرات محیط‌زیستی

اظهارات رئیس‌جمهور به وضوح نشان می‌دهد که یکی از گزینه‌های جدی دولت برای رفع ناترازی بنزین، تعیین نرخ متفاوت بنزین برای دهک‌های مختلف درآمدی است. این رویکرد، شباهت‌های زیادی به شیوه تخصیص یارانه نقدی دارد که در آن، دهک‌های پردرآمد یا یارانه دریافت نمی‌کنند یا مبلغ کمتری به آن‌ها تعلق می‌گیرد. در صورت اجرای چنین طرحی می‌توان منتظر حذف یا کاهش یارانه بنزین برای دهک‌های بالای درآمدی بود که این اقدام، می‌تواند منجر به کاهش تقاضا از سوی این گروه و در نتیجه کاهش مصرف بنزین در کل کشور شود.

با توجه به اظهارات نمایندگان مجلس و نگاه کلی دولت، به نظر می‌رسد که افزایش قیمت بنزین به شکل فراگیر و برای تمامی اقشار، در سال جاری اجرایی نخواهد شد. این طرح، حداقل تا سال ۱۴۰۵ به تعویق خواهد افتاد. این تعویق، فرصتی را برای دولت فراهم می‌کند تا با بررسی‌های دقیق‌تر، طرح را با کمترین حواشی و بیشترین کارایی به اجرا بگذارد. نکته حائز اهمیت این است که در صورت اجرا، این تغییرات محدود به گروه‌های خاص و دهک‌های پردرآمد جامعه خواهد بود. این بدان معناست که دیگر خبری از افزایش سراسری قیمت بنزین نخواهد بود.