رئیس کل بانک مرکزی کشور در نشستی با فعالان و مدیران پلتفرم‌های معاملاتی طلا، با فعالیت شبانه‌روزی این حوزه مخالفت کرد.
با عنایت به آخرین اخبار داخلی، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در نشست تخصصی با جمعی از فعالان حوزه فین‌تک و مدیران پلتفرم‌های معاملاتی طلا از ضرورت قانون‌گذاری دقیق و ناظرانه بر فعالیت‌های مالی دیجیتال مبتنی بر طلا سخن گفت. او تأکید کرد که بانک مرکزی از نوآوری و توسعه خدمات مالی نوین استقبال می‌کند، اما نسبت به رفتارهای شبه‌بانکی پلتفرم‌های غیرمجاز نظارت جدی دارد. به گفته فرزین، برخی از این شرکت‌ها بدون برخورداری از مجوز رسمی، به شیوه‌ای عمل می‌کنند که عملاً در مسیر مؤسسات سپرده‌پذیر یا بانک‌های کوچک و غیررسمی قرار گرفته‌اند.
رئیس کل بانک مرکزی عنوان داشت که بانک مرکزی در حال تدوین دستورالعملی جدید همراه با نهادهای ناظر (از جمله سازمان بورس و وزارت صمت) است تا چارچوب مشخص فعالیت پلتفرم‌های طلا و دارایی‌های مبتنی بر کالا را تعیین کند. در ادامه، فرزین به جنبه فنی نظارت بر فعالیت این پلتفرم‌ها اشاره کرد و گفت بانک مرکزی مخالف فعالیت شبانه‌روزی و بلاتوقف سامانه‌های طلاست، چرا که تداوم دائمی معاملات بدون کنترل زمان‌بندی می‌تواند ثبات بازار داخلی طلا را به هم بزند.
فعالیت پلتفرم‌های طلا منوط به اثبات مالکیت فیزیکی شد
محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی بر مجموعه‌ای از اصول بنیادین در ساماندهی حوزه پلتفرم‌های خرید و فروش طلا تأکید کرد. مهم‌ترین محور سخنان او، ضرورت وجود پشتوانه واقعی و قابل‌اثبات کالایی در تمامی معاملات طلا بود. فرزین توضیح داد که فروش یا مبادله طلا بدون داشتن مالکیت فیزیکی یا حقوقی معتبر بر آن از منظر فقهی و نیز از نظر قوانین تجاری و پولی کشور غیرمجاز و فاقد مشروعیت حقوقی است. به بیان دیگر، هیچ پلتفرمی نمی‌تواند صرفاً با اتکا به قیمت‌های لحظه‌ای بازار، قرارداد خرید و فروش مجازی طلا تنظیم کند مگر آن‌که مالک واقعی آن مقدار طلا باشد یا به وکالت از مالک اصلی عمل کند.
بر همین اساس، بانک مرکزی اعلام کرده است که به‌منظور جلوگیری از شکل‌گیری بازارهای اعتباری بر مبنای طلا، در حال تدوین مجموعه‌ای از مقررات جامع و دقیق برای تعیین حدود فعالیت پلتفرم‌هاست. این مقررات نه‌تنها شامل الزامات مربوط به مالکیت فیزیکی طلا می‌شود، بلکه مواردی چون محل نگهداری وجوه کاربران، فرآیند تسویه معاملات، نحوه محاسبه کارمزد و شفافیت گزارش‌دهی مالی را نیز در بر خواهد گرفت.
- فعالیت بیش از 500 پلتفرم فروش اینترنتی طلا به دلیل خالی فروشی متوقف شد
- اتحادیه طلا و جواهر: هیچ‌کدام از وب‌سایت‌های خرید آنلاین طلا مورد تایید ما نیستند
- اقدام جدید دولت برای امن‌تر کردن پلتفرم های خرید و فروش آنلاین طلا
یکی از نگرانی‌های جدی بانک مرکزی نحوه مدیریت و محل سپرده‌گذاری وجوه کاربران در این پلتفرم‌هاست. فرزین تصریح کرد که پول مردم باید به‌صورت کامل در حساب‌های بانکی رسمی، مشخص و قابل‌ردیابی نگهداری شود تا از خطراتی چون ورشکستگی، کلاهبرداری یا اختلاس پنهان جلوگیری شود. وی تأکید کرد نهاد ناظر باید در هر لحظه بتواند بداند وجوه جمع‌آوری‌شده از مشتریان دقیقاً در چه بانکی، تحت چه نامی و با چه نوع دسترسی ذخیره شده است.
رئیس بانک مرکزی هشدار داد که تکرار معاملات خرد بین کاربران، برای خرید و فروش چندباره تنها یک گرم طلا در طول روز میان ده‌ها حساب کاربری، بدون وجود سازوکار شفاف تصفیه می‌تواند تعادل بازار فیزیکی طلا را بر هم زده و به تغییرات قیمتی غیرواقعی منجر شود. نبود یک سامانه یکپارچه تصفیه و ثبت دقیق گردش معاملات، احتمال پولشویی و دستکاری الگوریتمی بازار را نیز افزایش می‌دهد.
فرزین: هیچ بازار طلایی در جهان به‌صورت شبانه‌روزی فعال نیست
فرزین در بخش دیگری از سخنان خود نوع طلای مورد معامله در این پلتفرم‌ها را مورد انتقاد قرار داد. او با اشاره به وضعیت نابسامان طلای آب‌شده در کشور اظهار داشت که این نوع طلا به دلیل ممنوعیت واردات رسمی، عدم شفافیت منشأ تولید و نبود گواهی عیار معتبر، نمی‌تواند مبنای فعالیت قانونی باشد. فرزین تأکید کرد که طلای عرضه‌شده در پلتفرم‌ها باید دارای عیار استاندارد مورد تأیید اتحادیه طلا و جواهر، شماره شناسایی و محل نگهداری مشخص در خزانه رسمی بانک یا انبارهای دارای مجوز باشد تا اصالت دارایی‌ها برای خریداران و نهادهای نظارتی قابل‌تأیید باشد.
در ادامه بحث پیشنهاد فعالیت ۲۴ ساعته (۷ روز هفته) پلتفرم‌های طلا نیز مطرح شد که با مخالفت صریح فرزین مواجه شد. او توضیح داد که در هیچ بازار رسمی جهان، حتی در مراکز مالی عمده مانند لندن یا نیویورک معاملات فیزیکی یا دیجیتال طلا به‌صورت شبانه‌روزی انجام نمی‌شود. برای حفظ ثبات و امکان انجام عملیات نظارتی و تصفیه، بازار باید ساعات باز و بسته مشخص و سیکل شفاف حسابداری داشته باشد.
پلتفرم‌های مالی در مسیر الزام تبادل داده با بانک مرکزی
در ادامه نشست تخصصی فین‌تک و پلتفرم‌های معاملاتی طلا، رئیس‌کل بانک مرکزی محور تازه‌ای از الزامات نظارتی را تشریح کرد و تمرکز را بر الزام تبادل داده‌های تراکنشی با نهاد ناظر قرار داد. او تأکید کرد که هدف از این اقدام، اعمال فشار یا محدودسازی فعالیت پلتفرم‌های مالی نیست، بلکه اجرای دقیق استانداردهای بین‌المللی در زمینه شفافیت مالی، ردیابی جریان وجوه و مبارزه با پولشویی است.
به‌گفته فرزین، تبادل نظام‌مند داده‌های تراکنشی میان پلتفرم‌ها و بانک مرکزی، پایه‌ای‌ترین مؤلفه در ساختار مالی سالم محسوب می‌شود و بدون اجرای آن، هیچ کسب‌وکار فین‌تکی را نمی‌توان حرفه‌ای و قابل‌اعتماد دانست. او ضمن اشاره به تطبیق سیاست‌های داخلی بانک مرکزی با تعهدات بین‌المللی در حوزه FATF و کنوانسیون پالرمو (مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی)، تصریح کرد که هدف نهایی ایجاد شفافیت در زنجیره تراکنش‌ها از مبدا تا مقصد است.
- طلا بخریم یا بیت کوین، کدام سود بیشتری می‌دهد؟
- دستورالعمل اجرایی خرید و فروش آنلاین طلا و نقره تصویب شد
- کدام نوع طلا بیشترین بازدهی را در یک سال اخیر داشته است؟
فرزین در ادامه مجموعه‌ای از خطوط قرمز بنیادین بانک مرکزی برای فعالیت پلتفرم‌های مالی را برشمرد. این خطوط شامل جلوگیری از خروج سرمایه، ممانعت قاطع از پولشویی و پرهیز از ایجاد انحصار در بازار است. رئیس‌کل بانک مرکزی بار دیگر تأکید کرد که هدف سیاست‌گذار نه تعطیلی و نه ایجاد محدودیت بی‌مورد، بلکه برقراری انضباط قانونی و تضمین سلامت گردش پول و طلاست. او گفت همان‌طور که نهاد ناظر وظیفه دارد با رویه‌ای منطقی و به‌دور از مانع‌تراشی، مسیر رشد فناوری‌های مالی را باز نگه دارد، در مقابل پلتفرم‌ها نیز موظف‌اند با اجرای دقیق تعهدات خود، به حفظ اعتماد عمومی یاری کنند.
فرزین در جمع‌بندی سخنان خود خاطرنشان کرد که فعالیت اقتصادی نباید با ایجاد ریسک برای بنگاه‌های کوچک‌تر یا تحریک خروج سرمایه از کشور همراه شود. او افزود: «نوآوری زمانی ارزشمند است که منجر به تقویت نظام مالی ملی و حمایت از تولید داخلی شود، نه آن‌که از مسیرهای غیرشفاف منابع را به بیرون هدایت کند.» در پایان نشست، با هدف هم‌جهت‌سازی سیاست‌ها و کاهش چالش‌های اجرایی، بانک مرکزی از تمامی فعالان حوزه فین‌تک دعوت کرد در قالب جلسات تخصصی مشترک با حضور مدیران فنی و حقوقی بانک‌ها، شرکت‌های پرداخت و پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری مشارکت کنند.
0 نظرات