با فروکش کردن تب بلاکباسترهای تابستانی، نگاه دوستداران سینما دوباره به پاییز دوخته میشود؛ فصلی که جشنوارههای بزرگ فیلم آغاز میشوند و برخی از موردانتظارترین آثار سال برای نخستین بار روی پرده میروند. در این مقاله، مهمترین فیلمهای فستیوالهای سینمایی پاییز 2025 -ونیز، تورنتو و نیویورک- را دوره میکنیم.
مثل هر سال، سهگانهی پرهیاهوی ونیز، تورنتو و نیویورک، نوید ترکیبی رنگارنگ از نامهای بزرگ بینالمللی، چهرههای نوظهور و مدعیان پرزرقوبرق فصل جوایز را میدهد. در هفتههای پیشرو شاهد بازگشت و حضور فیلمسازانی خواهیم بود که هر کدام به تنهایی میتوانند یک فصل سینمایی را تسخیر کنند: لوکا گوادانینو، یورگوس لانتیموس، سوفیا کاپولا، کلوئی ژائو، استیون سودربرگ، پارک چان-ووک، نوآ بامباک، مامورو هوسودا، نیا داکوستا، ریان جانسون، مونا فستولد و رومن گاوراس؛ و این تنها گوشهای از ماجراست.
مهمترین فیلمهای فستیوالهای پاییز 2025
1- تصنیف یک بازیکن کوچک (Ballad of a Small Player)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
جدیدترین ساختهی ادوارد برگر، کارگردان تحسینشدهی «در جبهه غرب خبری نیست» و «مجمع کاردینالها». اقتباسی از رمانی به همین نام نوشتهی لارنس آزبورن، «تصنیف یک بازیکن کوچک» داستان قمارباز بدهکاری به نام لرد دویل (کالین فرل) را روایت میکند که از سوی یک بازرس خصوصی (تیلدا سوینتن) تحت تعقیب قرار گرفته است. گفته میشود که فیلم در فصل جوایز، شانس خوبی برای موفقیت خواهد شد و احتمال دارد یک نامزدی گلدن گلوب یا اسکار برای کالین فرل به همراه داشته باشد.
2- سیبهای بد (Bad Apples)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
اگر از آن دسته افرادی هستید که فکر میکنند سرشه رونان میتواند هر نوع نقشی را بازی کند، اولین فیلم انگلیسیزبان جاناتان اتزلر (فیلمساز خوشآتیهی سوئدی) قطعا کنجکاوی شما را برمیانگیزد. این فیلم کمدی، داستان معلم بدسابقهای را روایت میکند که با یک تصمیم عجیب، زندگی خودش -و تقریبا همهی آدمهای یک مدرسهی ابتدایی- را برای همیشه تغییر میدهد.
3- پس از شکار (After the Hunt)
- ونیز، جشنواره فیلم نیویورک
جدیدترین ساختهی لوکا گوادانینو که آثاری همچون «سوسپیریا»، «من عشق هستم» و «چلنجرز» را در کارنامه دارد. ماجراهای این فیلم تریلر-معمایی در فضایی دانشگاهی اتفاق میافتد. جولیا رابرتس نقش آلما، استاد فلسفه را بازی میکند. زمانی که یکی از دانشجوهایش، دوست و همکار نزدیک او یعنی هنک (اندرو گارفیلد) را به آزار و اذیت جنسی متهم میکند؛ هنک هم تصمیم میگیرد دخترک را به سرقت ادبی متهم کند. اما حق با چه کسی است؟
«پس از شکار» درامی است درباره اتهامات جنسی و بازیهای قدرت در فضای آکادمیک ممتاز دانشگاه ییل. فیلم به پشتوانه بازیهای درخشان، پالت بصری تیره، و فضایی روانشناختی آکنده از تنش و ابهام، مخاطب را به جهان پرتعلیق خود میکشاند. اینجا پرسشهای عدالت اجتماعی و اخلاق جنسی روی میز گذاشته میشوند، با پاسخهایی که اغلب در تضاد با گفتمانهای غالب قرار دارند. جولیا رابرتس در نقش استاد جاهطلبِ فلسفه، زنی که درباره میشل فوکو بیشتر از زندگی سرکوبشده خود حرف دارد، با خونسردی گزنده و کنایهای تیز بازی میکند؛ نقشآفرینیای که بهتنهایی کافی است تا فیلم را به اثری بحثبرانگیز تبدیل کند.
4- «کریستوفرها» (The Christophers)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
کمتر کارگردانی را این روزها پیدا میکنید که به سرعت استیون سودربرگ فیلم بسازد. تنها چند ماه پس از اکران تریلر جاسوسی هوشمندانهاش، «کیف سیاه»، این کارگردان کهنهکار یک کمدی سیاه دیگر را بهزودی روی پرده میفرستد. «کریستوفرها» درباره فرزندان یک نقاش متوفی است که برای یک عملیات جعل، دوباره با هم ارتباط برقرار میکنند. آنها میخواهند آثار ناتمام پدرشان را کامل کرده و از این طریق درآمدزایی کنند. ایان مککلن، میکائلا کوئل، جیمز کوردن و جسیکا گانینگ بازیگران اصلی فیلم هستند.
5- «بوگونیا» (Bugonia)
- جشنواره فیلم ونیز
«بوگونیا» در حقیقت بازسازی فیلم کرهای محبوب «سیاره سبز را نجات دهید!» (2003) است و در آن، شاهد پنجمین همکاری یورگوس لانتیموس و اِما استون هستیم. نقش اصلی ابتدا برای یک مرد نوشته شده بود اما در نهایت به استون واگذار شد. فیلم قصهی زنبورداری به نام تدی (جسی پلمونز) را روایت میکند که از کاهش تدریجی جمعیت زنبورهای عسل کلافه شده و دلیل آن را تخریب محیط زیست توسط یک شرکت دارویی میداند که مدیریت آن را میشل (اما استون) برعهده دارد. علاوه بر این، او مادرش را به هم خاطر داروهای آزمایشنشده و ناسالم همین شرکت از دست داده است. بنابراین تصمیم میگیرد که میشل را ربوده و شکنجه دهد؛ چرا؟ چون باور دارد که میشل یک موجود فضایی است و میخواهد کرهی زمین را نابود کند!
«بوگونیا» سریعا به ما میفهماند که این بازسازی علمی-تخیلی جسورانه، یک تغییر مسیر بزرگ برای این فیلمساز تحسینشده خواهد بود. لانتیموس به جای شخصیتهای دستوپا چلفتی و دیالوگهای عجیبوغریب همیشگی خود، یک مطالعه عمیق شخصیتی ارائه میدهد که شما را با مضامین تأملبرانگیزِ توطئه، ناآرامی اجتماعی و ماهیت خودویرانگر نژاد بشر، میخکوب میکند. آری آستر تهیهکنندهی پروژه است و فوکس فیچرز هم حق پخش فیلم را دریافت کرده.
6- «کریستی» (Christy)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
این فیلم زندگینامهای با بازی سیدنی سوئینی، قصهی کریستی مارتین را روایت میکند؛ یکی از مشهورترین بوکسورهای زن تاریخ. زندگی خصوصی مارتین با آشفتگیهای زیادی همراه بود که بیشترشان از ازدواج وی با مربی بوکس، جیم مارتین (بن فاستر) ناشی میشد. آیا سیدنی سوئینی از پس این نقش چالشبرانگیز برمیآید؟ خب، باید منتظر ماند و دید.
7- «شنود مرد مرده» (Dead Man’s Wire)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
گاس ون سنت فیلمساز مولف بزرگی است اما آثار اخیرش با بازخوردهای ضدونقیضی روبهرو شدهاند. این کارگردان نامزد اسکار، برای اثر جدیدش به سراغ یک قصهی واقعی رفته و داستان تونی کیریتسیس (بیل اسکاشگورد) را روایت میکند که سال 1977 با اسلحه وارد دفتر شرکت وام مسکن مریدین شد و رئیس آنجا را به گروگان گرفت. کولمن دومینگو، کری الویس و آل پاچینو دیگر بازیگران فیلم هستند.
8- «سرپوش» (Cover-Up)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو، جشنواره فیلم نیویورک
«سرپوش»، بازگشت لورا پویترس به جشنواره ونیز را رقم میزند؛ کسی که سال 2022 با «تمام زیبایی و خونریزی» شیر طلایی را به خانه برده بود. البته این فیلم در بخش خارج از مسابقه به نمایش درمیآید و یک مستند است که میراث روزنامهنگار مشهور، سیمور هرش را بررسی میکند. هرش همان کسی است که حقایق مرتبط با کشتار می لای (یکی از وحشتناکترین رویدادهای جنگ ویتنام) را فاش کرد و سوژههای مهمی مانند رسوایی واترگیت و شکنجه زندانیان ابوغریب را برای مجله نیویورکر پوشش داد.
9- «بیگانه» (L’Étranger)
- جشنواره فیلم ونیز
جدیدترین ساختهی فیلمساز پرکار فرانسوی، فرانسوا اوزون که در آن به سراغ یکی از مشهورترین رمانهای آلبر کامو رفته است. داستان درباره یک مهاجر فرانسوی در الجزایر است که در جستجوی معنا، یک مرد عرب را میکشد. بنجامین ویسین نقش اصلی را برعهده دارد و پیر لوتین، سوان آرلو و دونی لوان دیگر بازیگران فیلم هستند. اقتباس آثار کامو آسان نیست و باید دید آیا اوزون از پس آن برمیآید یا خیر. ما همچنین میدانیم که او فیلم را سیاه و سفید فیلمبرداری کرده تا با فضای عجیب و از هم گسیختهی دوران جنگ جهانی دوم مطابقت داشته باشد.
10- «همنت» (Hamnet)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
«همنت» بازگشت کارگردان برندهی اسکار، کلوئی ژائو، به سینمای مستقل است؛ او سال 2021 با «جاودانگان» وارد حوزهی آثار ابرقهرمانی و بلاکباستری شد و البته کاملا ناموفق بود. فیلم اقتباسی از رمانی به همین نام نوشتهی مگی اوفارل است. «همنت» ما را به دوران الیزابت میبرد، و با ویلیام شکسپیر (پل مسکال) و همسرش اگنس (جسی باکلی) همراه میشویم که مرگ تراژیک پسر 11 سالهشان، همنت، زندگیشان را تحت تاثیر قرار داده است.
11- «در دست دانته» (In the Hand of Dante)
- جشنواره فیلم ونیز
جولین اشنابل، نقاش و فیلمساز نیویورکی که آخرین بار با فیلم «در دروازه ابدیت» (2018) با حضور ویلم دافو در نقش ونسان ون گوگ نامزد اسکار شد، بار دیگر به تاریخنگاری تصویری بازگشته است. فیلم تازهاش «در دست دانته» که بیش از یک دهه در دست ساخت بوده، اسکار آیزاک را در دو چهره نشان میدهد: یک رماننویس سرسخت در عصر فعلی و دانته آلیگیری، شاعر مشهور در فلورانس قرن چهاردهم.
در خط داستانی معاصر، نیک (آیزاک) مامور میشود تا نسخهای گمشده از «کمدی الهی» را پیدا کند، و در این مسیر، یک آدمکش مافیایی (جرارد باتلر) او را همراهی میکند. اشنابل، پس از کشمکشهای فراوان با سرمایهگذاران، تدوین نهایی نسخه حماسی دوونیمساعته را که آمیزهای از رنگ و سیاهوسفید است، به سرانجام رساند. در کنار آیزاک، چهرههایی چون گل گدوت و جیسون موموآ حضور دارند و به نظر میرسد با بلندپروازانهترین اثر اشنابل روبهرو هستیم.
12- «هدا» (Hedda)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
ماههای پیشرو برای فیلمساز آمریکایی، نیا داکوستا اهمیت ویژهای دارد. او نهتنها اقتباس جسورانهاش از نمایشنامه هنریک ایبسن با بازی تسا تامپسون را به جشنواره میآورد، بلکه بهزودی دنباله «28 سال بعد» را نیز در ژانویه روانه سینماها خواهد کرد. در «هدا»، تامپسون نقش یکی از بزرگترین شخصیتهای دراماتیک تئاتر، هدا گابلر را ایفا میکند. او یک زن ثروتمند است که اطرافیانش را صرفا برای بازیهای ذهنی و سرگرمی شخصی به بازی میگیرد.
13- «خانهای از دینامیت» (A House of Dynamite)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره فیلم نیویورک
هشت سال پس از «دیترویت»، کاترین بیگلو، فیلمساز برنده اسکار «مهلکه»، دوباره با تریلری سیاسی بازگشته است؛ اثری با فیلمنامه نوآ اوپنهایم («روز صفر»، «جکی») که در بطن کاخ سفید میگذرد: مواجهه مقامات با یک حملهی موشکی بینامونشان به ایالات متحده. سوال همگی این است: پاسخ چه باید باشد؟ گروه بازیگران شامل ادریس البا، ربکا فرگوسن، جرد هریس، گرتا لی و جیسون کلارک است. بیگلو همواره در مصاحبههایش گفته است که سرگرمی باید بستری برای انتقال پیامهای معنادار باشد و اثر جدید او هم از همین رویکرد پیروی میکند. اولین نمایش فیلم در بخش مسابقه اصلی جشنواره ونیز خواهد بود.
14- «چگونه یک روح را شکار کنیم» (How to Shoot a Ghost)
- جشنواره فیلم ونیز
جدیدترین ساختهی فیلمساز سورئالیست و برنده اسکار، چارلی کافمن که از قضا یک فیلم کوتاه است. «چگونه یک روح را شکار کنیم» که در ونیز رونمایی خواهد شد، بار دیگر کافمن را با جسی باکلی همراه میکند؛ او این بار زنی با موهای آبی را بازی میکند که بهتازگی درگذشته و با یوسف آکیکی (بازیگر لبنانی)، دیگر مردهای سرگردان، در خیابانهای آتن پرسه میزند. کافمن پس از نمایش در جشنواره، فیلم را به صورت رایگان در اختیار مخاطبان قرار خواهد داد.
15- «پدر، مادر، خواهر، برادر» (Father Mother Sister Brother)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره فیلم نیویورک
گفته میشود که جشنواره کن به تازهترین سهگانه جیم جارموش، «پدر، مادر، خواهر، برادر»، علاقهای نشان نداد؛ تصمیمی عجیب برای جشنوارهای که برای دههها به خانهی ثابت این فیلمساز آمریکایی بدل شده بود. با این همه، حذف از کن، دست او را باز گذاشت تا بار دیگر به ونیز برود -پس از «قهوه و سیگارها» در سال 2003- و پیش از نمایش اصلی در جشنواره فیلم نیویورک، حضور پررنگی در ایتالیا داشته باشد. فیلم دربارهی رابطهی چند فرزند بزرگسال با والدین سالخوردهشان است. فیلم تیم بازیگری چشمگیری هم دارد: تام ویتس، کیت بلانشت، آدام درایور، ماییم بیالیک، ویکی کریپس، شارلوت رمپلینگ، ایندیا مور و لوکا سابات.
16- «حصار» (The Fence)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
کلر دنی که بعد از ساخت دو فیلم در سال 2022 («ستارهها هنگام ظهر» و «دو لبه تیغ») سکوت اختیار کرده بود، با «حصار» بازمیگردد؛ فیلمی که به نظر میرسد بازگشتی پرقدرت به مدار جشنوارهها باشد. ماجراهای این اثر اقتباسی، در یک کارگاه ساختمانی اروپایی در کامرون میگذرد و درباره سرپرستی (مت دیلون) است که پس از مرگ یکی از کارگران، ناگزیر میشود با خشم و مطالبهی عدالت از سوی یک روستایی مواجه شود. مضامین آشنای فیلمساز را هم اینجا داریم: استعمارزدگی، تنشهای خفقانآور در محیطهای بسته، و مردانی که با وسواسهای خود دستوپنجه نرم میکنند.
17- «فرانکنشتاین» (Frankenstein)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
وقتی خبر رسید که گیرمو دل تورو در حال کارگردانی اقتباس جدیدی از «فرانکنشتاین» برای نتفلیکس است، واکنش بسیاری از دوستدارانش چیزی میان شگفتی و تردید بود: مگر او پیشتر دهها بار این داستان را به شیوهی خودش روایت نکرده بود؟ حقیقت آن است که تمام جهان سینمایی دل تورو را میتوان بازخوانیهای پیاپی بر «فرانکنشتاین» دانست: جایی که هیولاها بیشتر از انسانها سزاوار همدلیاند و شَر واقعی در قلب کسانی است که میخواهند آنها را مهار یا استثمار کنند. اما اقتباسی مستقیم از رمان مری شلی تاکنون از دسترسش دور مانده بود؛ حالا پروژهی 120 میلیون دلاری او، بلندپروازانهترین تلاشش در سالهای اخیر، میتواند نامش را دوباره در فصل جوایز بر سر زبانها بیندازد. اسکار آیزاک، نقش دکتر را بازی میکند و جیکوب الوردی در نقش هیولا ظاهر میشود.
18- «فرانتس» (Franz)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
«فرانتس» ساختهی آگنیشکا هولاند، احتمالا نخستین فیلمی است که در چند دههی اخیر مستقیما به کافکا پرداخته (استیون سودربرگ در سال 1991 به سراغش رفته بود). فیلم وعدهی یک پرتره زندگینامهای سنتیتر را میدهد، یا دستکم در ظاهر چنین است. هولاند، که بهتازگی با «مرز سبز» یکی از جسورانهترین کارهایش را عرضه کرده، آگاهانه وارد قلمرو قواعد متعارف میشود تا بهنوبهی خود آنها را از درون متلاشی کند. فیلم دو خط زمانی دارد: جوانی کافکا (ایدان وایس) در پراگِ پیش از جنگ، و مواجههی او در زمان حال با میراثی که ناخواسته بر جای گذاشته. حاصل، باید چیزی باشد میان کمدی سیاه و تراژدی، درست شبیه خود کافکا.
19- «فیلهای شبح» (Ghost Elephants)
- جشنواره فیلم ونیز
ورنر هرتزوگ امسال نه تنها شیر طلایی افتخاری ونیز را دریافت میکند، بلکه مستند جدیدش را هم به نمایش میگذارد. این مستند، بر دکتر استیو بویس تمرکز دارد؛ پژوهشگری که «موبیدیک» شخصیاش را در قالب یک گله فیل عظیم در ارتفاعات آنگولا یافته است. او حتی ردگیرانی حرفهای از نامیبیا استخدام کرده، اما شاید این جستجو به پرسشی تلختر ختم شود: آیا اساسا قرار است این فیلها یافت شوند؟ برای هرتزوگ مثل همیشه، مقصد چندان اهمیتی ندارد.
20- «دختر» (Girl)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
شو چی، بازیگر محبوب تایوانی و برندهی اسب طلایی بهترین نقش مکمل زن برای «جای تو یا جای من» (در کنار تونی لیانگ)، حالا برای نخستین بار روی صندلی کارگردانی نشسته است. فیلم درام هنری او، روایت دختری جوان است که با آدمی همنام خود آشنا میشود؛ کسی که زندگی رویایی و مطلوب او را از آنِ خود کرده است. بعد از نزدیک به سه دهه فعالیت بازیگری و حضورهای مکرر در هیئتهای داوری جشنوارههای بینالمللی، میتوان با قاطعیت گفت که شو چی فیلمش را با آمادگی کامل ساخته است.
21- «خوششانس» (Good Fortune)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
از زمان اکران «چه زندگی شگفتانگیزی» فرانک کاپرا در 1946، جهان دگرگون شده است، اما گویا عزیز انصاری بر این باور است که هنوز به نسخهای تازه از «فرشته نگهبان» نیاز داریم؛ البته اینبار با اضطرابهای ویژهی عصر مدرن. نتیجه، «خوششانس» است: روایتی از یک کارگر (انصاری) که از کارفرمای ثروتمندش (سث روگن) نفرت دارد، تا اینکه فرشتهای غیرمنتظره -با چهرهی کیانو ریوز- پا میان میگذارد تا هر دو را با «زندگی بعد از مرگ» آشنا کند.
22- «آیا این چیز روشن است؟» (Is This Thing On?)
- جشنواره فیلم نیویورک
بردلی کوپر که تا امروز در مقام کارگردان، بیشتر درگیر تراژدیهای نوابغ موسیقی و کشمکشهایشان با فروپاشی شخصی بوده، در سومین فیلم خود لحنی سبکتر اختیار کرده است. «آیا این چیز روشن است؟» (ارجاع به میکروفون) به دنیای استندآپ کمدی سرک میکشد: مردی (ویل آرنت) پس از طلاق و در میانهی بحران میانسالی تصمیم میگیرد روی صحنهی کمدی شانس خود را بیازماید. فیلمنامه را آرنت همراه با کوپر و مارک چپل نوشته و کوپر نیز در کنار لورا درن، شان هایس، ایمی سداریس و پیتون منینگ بازی میکند. این فیلم نخستین بار در جشنواره فیلم نیویورک نمایش خواهد داشت؛ جایی که بسیاری مشتاقند ببینند دامنهی کارگردانی کوپر تا کجا گسترده میشود.
23- «جی کلی» (Jay Kelly)
- جشنواره فیلم ونیز
«جی کلی» با بازی جرج کلونی و آدام سندلر، جدیدترین ساختهی نوآ بامباک است که او را بیشتر با فیلم «داستان ازدواج» میشناسید. فیلم داستان یک بازیگر مشهور هالیوودی به همین نام (با بازی کلونی) را روایت میکند که حالا به گذشته و دستاوردهایش مینگرد، میخواهد به آدم بهتری تبدیل شود و البته پدر بهتری برای دخترش باشد. پس از رویارویی با یکی از دوستان قدیمیاش، جی ناگهان تصمیم میگیرد پروژهی تازهاش را کنار بگذارد و به اروپا پرواز کند تا در سفری با دخترش دیزی همراهش باشد و در نهایت به یک جشنواره هنری ایتالیایی قدم بگذارد که قرار است جایزه یک عمر دستاورد را به او اهدا کند؛ جایزهای که بوی بازنشستگی میدهد.
«جی کلی» ساختهی نوآ بامباک، تصویری خیالی از زیست درونی سینماست؛ روایتی سرشار از جزئیات دقیق و بازیگوش که بهسادگی تماشاگر را جذب میکند. جرج کلونی، در نقشی که آشکارا پژواکی از چهرهی واقعی اوست، با ظرافت لایههای شهرت را برمیچیند و خودِ مفهوم ستاره بودن را به پرسش میگیرد. پس از تجربهی پرهیاهو و گاه آشفتهی «نویز سفید»، این فیلم بازگشتی است به قلمرویی که بامباک همیشه در آن درخشانتر بوده: درامهای دیالوگمحور و صمیمانه که بر مشاهدات شخصی تکیه دارند. اگر «داستان ازدواج» اوج تازهای در بازنمایی جدایی و فروپاشی بود، «جی کلی» میخواهد همان کار را برای ستارههای سینما انجام دهد.
24- «سرگیجهی کیم نواک» (Kim Novak’s Vertigo)
- جشنواره فیلم ونیز
الکساندر او. فیلیپ، فیلمساز سوئیسی-آمریکایی، سالهاست که با مستندهایش درباره سینما، وسواسهای خود را دنبال میکند: از «لینچ/اُز» دربارهی علاقهی دیوید لینچ به «جادوگر شهر اُز» تا «78/52» که سکانس مشهور فیلم «روانی» هیچکاک را فریم به فریم شکافت. تازهترین اثرش، «سرگیجه کیم نواک»، در ونیز و همزمان با دریافت شیر طلایی افتخاری توسط خود نواک، رونمایی میشود. فیلیپ اینبار وسواس خود را بر شاهکار روانشناختی هیچکاک، «سرگیجه» متمرکز کرده تا زندگی و حرفهی کیم نواک را واکاوی کند؛ زنی که در نهایت تصمیم گرفت هالیوود را با ارادهی خود ترک کند، و نه با ارادهی آن صنعت.
25- «شهرت دیرهنگام» (Late Fame)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو، جشنواره فیلم نیویورک
کنت جونز، منتقد سرشناس سینما، در سال 2018 با «دایان» نشان داد که میتواند از جهان نقد به قلمرو فیلمسازی داستانی جهشی موفق داشته باشد. نخستین فیلمش در ترایبکا خوش درخشید و تحسین منتقدان را برانگیخت. حالا، دنبالهی مسیر او بهمراتب جسورانهتر است: «شهرت دیرهنگام» نخست در ونیز و سپس در تورنتو و جشنواره فیلم نیویورک به نمایش درمیآید؛ همان جایی که جونز سالها خود در جایگاه رئیس کمیتهی انتخاب نشسته بود. در فیلم، ویلم دفو نقش شاعر فراموششدهای را بازی میکند که 40 سال اخیر را در ادارهی پست کار کرده.
26- «راز مدی» (Maddie’s Secret)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
از «راز مدی» فقط این را میدانیم: فیلمی نسبتا مخفی از جان ارلی که در آن خودش نقش مدی را بازی میکند: اینفلوئنسر تشنهی شهرت و شخصیتی که دنیایش بر دروغهای کوچک و بزرگ بنا شده است. این فیلم قرار است کمدی باشد اما در عین به مضامین جدی و مهمی پیرامون شهرت آنلاین بپردازد.
27- «مارک از نگاه سوفیا» (Marc by Sofia)
- جشنواره فیلم ونیز
سوفیا کوپولا، کارگردان، و مارک جیکوبز، طراح مد، دوستانی قدیمی هستند که هر کدام در حوزهی خود، چهرهی سرشناسی به حساب میآیند و حالا برای نخستین مستند کوپولا دست به همکاری زدهاند. جزئیات زیادی از پروژه در دست نیست، جز اینکه قرار است اولین بار در ونیز رونمایی شود. این مستند احتمالا یک مصاحبه -یا در واقع گفتگوی دوستانه- دربارهی صنعت مُد، منابع الهام جیکوبز و برندهایی همچون لویی ویتون، گپ و پری الیس خواهد بود.
28- «کیکهای مایل اِند» (Mile End Kicks)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
تورنتو مثل همیشه، علاوه بر نمایش مدعیان بزرگ اسکار، به کشف استعدادهای نوظهور نیز وفادار مانده است. سه سال پس از نخستین اثرش، «فیلمها را دوست دارم»، چندلر لواک با اثری تازه بازمیگردد: «کیکهای مایل اِند». فیلمی که از سابقهی خود او در نقد موسیقی الهام گرفته و داستان گریس (باربی فریرا) را روایت میکند؛ جوانی در مونترآل 2011 که تابستانش را با نوشتن نقد موسیقی و دستوپنجه نرم کردن با بحرانهای شخصی سپری میکند. لواک فیلم را در قالبی نزدیک به کمدی-عاشقانه ساخته، اما لایههای شخصی و ظریف داستان، به آن وزن بیشتری میدهند.
29- «چاره دیگری نیست» (No Other Choice)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو، جشنواره فیلم نیویورک
فیلم «چاره دیگری نیست» (No Other Choice) جدیدترین ساختهی فیلمساز برجستهی کرهای، پارک چان-ووک است که او را با آثاری همچون «پیرپسر» و «تصمیم جدایی» میشناسید. این کمدی سیاه، قصهی کارمند یک کارخانهی تولید کاغذ به نام یو مان-سو (لی بیونگ-هون) را روایت میکند که اخراج میشود و حالا به دنبال کار دیگری است. او میخواهد حتما در حوزهی تولید کاغذ کار کند اما از آنجایی که رقبای زیادی دارد، تصمیم میگیرد که آنها را یکی پس از دیگری به قتل برساند.
«چاره دیگری نیست» بر اساس رمان «تبر» نوشته دانلد ای وستلیک ساخته شده است که یک بار در سال 2005 توسط کوستا گاوراس اقتباس شده بود. پارک، که 20 سال برای ساخت این فیلم تلاش کرده، آن را به شکلی تاثیرگذار به کوستا گاوراس تقدیم میکند، کسی که همسر و پسرش تهیهکنندهی فیلم هستند. بنابراین این رمان آمریکایی حالا دو بار خارج از ایالات متحده اقتباس شده است، و این بار، با پارک که در اوج قدرت خود قرار دارد، ابعاد جدیدی از ترس و خنده را در کره پیدا میکند، جامعهای که در آن هنوز از مردان انتظار میرود که نانآور خانواده باشند.
30- «معمولی» (Normal)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
بن ویتلی زمانی یکی از امیدوارکنندهترین فیلمسازان نسل خود بود. اما بعد از «فهرست کشتار»، او مسیر پرفرازونشیبی را طی کرد و این روزها دیگر کمتر کسی را پیدا میکنید که برای آثارش هیجانزده شود. ویتلی با «ربکا» و «مگ 2: گودال» شمایل یک کارگردان معمولی را در سالهای اخیر پیدا کرده اما ظاهرا میخواهد با اثر جدیدش به ما بگوید که نباید او را دستکم بگیریم. «معمولی» یک نئو-وسترن است که باب ادنکیرک را در نقش اصلی دارد؛ کلانتری که گرفتار مافیا میشود و هیچکس، حتی شهردار، نمیتواند کمکی به او بکند.
31- «یتیم» (Orphan)
- جشنواره فیلم ونیز
نزدیک به یک دهه پس از «پسر شائول» که برای مجارستان اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را به ارمغان آورد، لاسلو نمش با اثری تازه پا به میدان گذاشته است. داستان بلوغی که در بوداپست 1957 و زیر سایهی هولوکاست و اشغال کمونیستی رخ میدهد. آندور، پسر نوجوانی است که با شنیدن اخباری تکاندهنده، مجبور میشود تا به گذشته و خانوادهاش از زوایای متفاوتی بنگرد.
32- «رحمت» (La Grazia)
- جشنواره فیلم ونیز
«رحمت» یازدهمین اثر پائولو سورنتینو، کارگردان بزرگ ایتالیایی و خالق «زیبایی بزرگ» است که رسما جشنواره فیلم ونیز 2025 را افتتاح کرد. فیلم، داستان ماریانو دسانتیس، رئیسجمهور خیالی ایتالیا را روایت میکند که در ماههای پایانی ریاست خود، به گذشته مینگرد و همزمان باید چند مشکل سیاسی بزرگ را هم حل کند اما در انجام این کارها ناتوان است. کنار او دخترش دوروتئا (آنا فرزتی) ایستاده؛ وکیلی که صبرش لبریز شده است. وظیفه او این است که پدر را راضی کند تا تصمیمات سختی بگیرد: امضای لایحه قانونیکردن اتانازی (مرگ خودخواسته)، بخشش زنی که شوهر خشنش را در خواب کشت، یا مردی که همسر مبتلا به زوال عقل خود را از رنج رها کرد. با این همه، لذت پنهان ماریانو جایی دیگر است: گوش دادن به موسیقی رپ و سیگار کشیدن.
پائولو سورنتینو دوباره صدای خاص خودش را پیدا کرده؛ همان طنز خنثی و مهارتش در چیدن صحنههای سورئال و پرشور. فیلم تازهاش اثری ظریف است؛ بازگشتی آرام اما قاطع به مسیر، بعد از لغزش پر زرقوبرقش با «پارتنوپه». این بار با کمدی خشکی از جنس غم و حسرت روبهروییم؛ فیلمی که ملال و رویاپردازیهای اندوهبارش را مثل کتوشلواری خوشدوخت -اگرچه قدیمی- به تن دارد و سورنتینو را دوباره به قلمروی رازآمیز قدرت و سیاست برمیگرداند.
33- «خانواده اجارهای» (Rental Family)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
«خانواده اجارهای» شاید دلنشینترین فیلم جشنواره تورنتو امسال باشد. بازیگر برندهی اسکار، برندن فریزر، نقش مهاجری آمریکایی را بازی میکند که سالهاست در توکیو ساکن است و میخواهد بازیگر شود اما به جایی نمیرسد. تلاشهایش اما او را به شغلی غیرمنتظره میرساند: عضویت در یک آژانس «خانوادهی اجارهای»، جایی که غریبهها برای مدتی به نزدیکترین همراه یک فرد تبدیل میشوند. ما حدس میزنیم که او آنچه را که به دنبالش است، پیدا خواهد کرد و مخاطبان نیز به احتمال زیاد به این فیلم که شبیه یک قرص آرامبخش به نظر میرسد، علاقهمند خواهند شد.
34- «مرد پشتبامی» (Roofman)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
پس از تقریبا یک دهه دوری از پرده سینما، درک سیانفرنس («ولنتاین غمگین») آماده است تا بازگشت پیروزمندانه خود را به سینما با «مرد پشتبامی» جشن بگیرد. در این فیلم کمدی-درام که بر اساس واقعیت ساخته شده، چنینگ تیتوم نقش جفری منچستر را بازی میکند؛ مردی که با نفوذ از سقف، دهها شعبه مکدونالد را سرقت کرد و ماهها در یک فروشگاه مخفی ماند. سیانفرنس اذعان کرده که «مرد پشتبامی» پروژهای دیرینه و شخصی بوده است. ترکیبی که میتواند هم دل هواداران قدیمی را به دست آورد و هم شیفتگان داستانهای جنایی واقعی را.
35- «قربانی» (Sacrifice)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
«دنیا برای توست» (2018) اثری بود که نشان داد رومن گاوراس میتواند از زیر سایهی پدرش، کوستا گاوراس، بیرون بیاید. یک تریلر سرقت پرانرژی که هرچند هرگز در آمریکا اکران نشد، اما با انتشار در نتفلیکس به یادگار ماند. حالا نخستین فیلم انگلیسیزبانش، فرصتیست برای اینکه خودش را اثبات کند: یک اکشن-ماجراجویی هجوآمیز با بازی آنیا تیلور-جوی. او نقش رهبر فرقهای بومگرد و آخرالزمانی را بازی میکند که به یک کنفرانس زیستمحیطی پرزرقوبرق یورش میبرد. کریس ایوانز، سلما هالک و ونسان کسل، دیگر بازیگران فیلم هستند.
36- «ماشین کوبنده» (The Smashing Machine)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
اینکه دواین جانسون، ستارهی بلاکباسترهای عظیم و پر از جلوههای ویژه، آغازگر فصل جوایز استودیوی اِی24 در ونیز باشد، چند سال پیش شاید شوخی به نظر میرسید. اما بنی سفدی، در نخستین تجربه کارگردانی انفرادی خود، چهرهای تازه از «راک» را آشکار کرده است: او در نقش مارک کِر، یکی از نخستین قهرمانان مسابقات یوافسی ظاهر میشود. فیلم که نامش را از مستند سال 2002 وام گرفته، جانسون را دوباره کنار امیلی بلانت قرار میدهد. نشانهها حاکی از آن است که هر دو بازیگر نقشآفرینی درخشانی داشتهاند و ممکن است در فصل جوایز هم در کانون توجه قرار بگیرند.
37- «بیدار شو مرد مرده: یک چاقوکشی اسرارآمیز» (Wake Up Dead Man: A Knives Out Mystery)
- جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
سنت دوستداشتنی ادامه دارد: بازگشت ریان جانسون به جشنوارهی تورنتو با یک معمای قتل تازه از مجموعهی «چاقوکشی». سومین قسمت، پرستارهتر و بهگفتهی سازندگان، تاریکتر از دو فیلم پیشین است؛ اما همچنان با روحیهی شوخ و بازیگوشانهای که جانسون استاد آن است. دنیل کریگ بار دیگر در نقش ب بنویت بلانک ظاهر میشود و جمعی از نامهای بزرگ کنارش هستند: جاش اوکانر، گلن کلوز، جاش برولین، میلا کونیس، جرمی رنر، کری واشنگتن، اندرو اسکات، کیلی اسپینی، دریل مککورمک و توماس هیدن چرچ.
38- «وصیتنامه آن لی» (The Testament of Ann Lee)
- جشنواره فیلم ونیز
مونا فستولد و بردی کوربت، زوجی که هم در زندگی و هم در سینما شراکت خلاقانه دارند، حالا با پروژهای دیگر آمادهاند تا ما را حیرتزده کنند. پس از «بروتالیست» کوربت، حالا اینبار فاستولد فستولد روی صندلی کارگردانی نشسته است. «وصیتنامه آن لی» یک درام موزیکال تاریخیست که داستان فرقهی مسیحی «شیکرها» و بنیانگذار آرمانگرای آن، با بازی آماندا سایفرید را روایت میکند. توماسین مکنزی، لوئیس پولمن، کریستوفر ابوت و تیم بلیک نلسون هم در کنار سایفرید حضور دارند.
39- «جادوگر کرملین» (The Wizard of the Kremlin)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو
جود لا که روزگاری بیش از هر چیز به خاطر چهرهی زیبایش شناخته میشد، در میانسالی توانسته خود را در قالب هنرپیشهای منعطف بازتعریف کند. از هِنری هشتم گرفته تا کاپیتان هوک و پاپ کاریزماتیک، نقشهای متنوع او نشان دادهاند که استعدادش به مراتب فراتر از ستارهای خوشسیماست. با این حال، هیچیک از این نقشها، ما را برای تماشای او در قامت ولادیمیر پوتینِ جوان در تریلر سیاسی-تاریخی اولیویه آسایاس آماده نکرده بود. این فیلم، داستان صعود یک هنرمند خیالی (با بازی پل دینو) به بالاترین سطوح قدرت در اتحاد جماهیر شورویِ را روایت میکند. در این مسیر، او با شخصیتهایی بدنام روبهرو میشود و سایهی سنگین پوتین جوان را بر سر خود احساس میکند.
40- «رز نوادا» (Rose of Nevada)
- جشنواره فیلم ونیز، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو، جشنواره فیلم نیویورک
یکی از جالبتوجهترین آثار امسال، «رز نوادا» ساختهی مارک جنکین است. فیلمسازی که او را با آثار منحصربهفردی چون «طعمه» و «جزیره سنگ» میشناسیم، این بار نیز در قلمرویی مشابه حرکت میکند. داستان دربارهی دو ماهیگیر (جورج مککی و کلوم ترنر) است که پس از 30 سال ناپدید شدن، به بندر بازمیگردند.
منبع: indiewire
نوشته فستیوال ونیز، تورنتو و نیویورک؛ همهی فیلمهای مهمی که پاییز امسال اکران میشوند اولین بار در دیجیکالا مگ. پدیدار شد.
0 نظرات