اشتباهات رایج رانندگان خودروهای اتوماتیک؛ توصیه‌های تخصصی برای افزایش دوام

با خودرو اتوماتیک رانندگی می‌کنید؟ با شناخت و پرهیز از ۵ اشتباه رایج، از هزینه‌های سرسام‌آور تعمیرات گیربکس جلوگیری کرده و عمر مفید خودروی خود را افزایش دهید.

گذار از خودروهای دستی به اتوماتیک، گرچه رانندگی را آسان‌تر کرده، اما نیازمند بازنگری در برخی عادات و تکنیک‌هاست. برخلاف تصور رایج، نگهداری از خودروهای اتوماتیک به دلیل پیچیدگی سیستم گیربکس، ملاحظات خاص خود را دارد. بی‌توجهی به این نکات می‌تواند به استهلاک قطعات و در نهایت هزینه‌های گزاف تعمیر یا تعویض گیربکس منجر شود؛ لذا آشنایی با روش‌های صحیح رانندگی و مراقبت از خودرو، برای حفظ عملکرد بهینه و افزایش دوام این وسایل نقلیه ضروری است. در ادامه به رایج‌ترین اشتباهاتی می‌پردازیم که باید از آن‌ها پرهیز کنید.

رانندگی با دو پا؛ اشتباهی که باید از آن پرهیز کنید

رانندگی با دو پا، چه در خودروهای دستی و چه در خودرو اتوماتیک، به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. در شرایط اضطراری، استفاده از هر دو پا می‌تواند منجر به سردرگمی شود و راننده ناخواسته پدال اشتباه را فشار دهد. پدال گاز و ترمز نباید هم‌زمان فشرده شوند.

اگر به صورت تصادفی هر دو پدال را هم‌زمان فشار دهید، سیستم ترمز بر سیگنال گاز غلبه می‌کند و خودرو بلافاصله متوقف می‌شود. این توقف ناگهانی، در صورت عدم رعایت پروتکل‌های ایمنی، می‌تواند خطرناک باشد. به عنوان مثال، سرنشینان جلویی دچار ضربه می‌شوند و اگر کمربند ایمنی نبسته باشند، جراحات جدی ایجاد خواهد شد. قانون کلی این است که پای راست وظیفه گاز دادن و ترمز گرفتن را برعهده دارد. پای چپ که در خودروهای دستی برای کلاچ استفاده می‌شد، در خودروهای اتوماتیک می‌تواند استراحت کند.

• دنده خلاص یا N در خودروهای اتوماتیک: چگونه و چه زمانی باید از آن استفاده کنیم؟
• بکسل کردن با خودروهای دنده اتوماتیک؛ آیا واقعا خطرناک است؟
• نشان S روی دسته دنده اتوماتیک خودرو به چه معناست و چه زمانی باید از آن استفاده کنیم؟
• اگر صاحب یک خودروی دنده اتوماتیک هستید، این 5 کار را انجام ندهید

حرکت با دنده خلاص؛ باور اشتباه برای صرفه‌جویی در سوخت و استهلاک گیربکس

ابتدا مفهوم «کاستینگ» یا حرکت با دنده خلاص را روشن کنیم. این حرکت به معنای راندن خودرو بدون روشن بودن موتور است. در این حالت، دنده را در حالت خلاص قرار می‌دهید و اجازه می‌دهید خودرو به صورت طبیعی، به ویژه در سراشیبی، حرکت کند. این یک اشتباه رایج است که باید در خودروهای اتوماتیک از آن اجتناب کرد.

آنچه که ممکن است راهی بی‌ضرر برای صرفه‌جویی در سوخت به نظر برسد، در واقع معایب متعددی دارد. هنگام حرکت با دنده خلاص در یک خودرو اتوماتیک، کنترل شما بر خودرو بسیار کم است. این موضوع به این معناست که در صورت ظاهر شدن ناگهانی یک مانع در مقابل خودرو، ترمز گرفتن دشوار خواهد بود. علاوه بر این، اگر خودرو از مسیر دلخواه منحرف شود، برای کنترل آن مجبور به استفاده شدیدتر از ترمز دستی خواهید شد. این کار در صورت توقف ناگهانی می‌تواند به قطعات داخلی آسیب برساند و منجر به استهلاک گیربکس شود.

در یک ویدئوی یوتیوبی توسط «کانکر درایوینگ» (Conquer Driving)، راننده‌ای چندین آزمایش حرکت با دنده خلاص را در یک خودرو اتوماتیک انجام داد. نتایج نشان داد حتی در حالت دنده خلاص، موتور و چرخ‌ها همچنان در حال چرخش هستند که نشان می‌دهد به مقداری سوخت نیاز دارند. بنابراین، این روش واقعاً برای صرفه‌جویی در مصرف سوخت مؤثر نیست. بدتر از آن، چرخش این قطعات بدون عملکرد صحیح موتور، احتمال فرسایش و پارگی را در موتور شما افزایش می‌دهد. این امر منجر به کاهش طول عمر خودرو و تأثیر منفی بر عملکرد آن می‌شود.

نفوذ آب به سیستم گیربکس اتوماتیک؛ بلای جان خودرو شما

سیستم گیربکس اتوماتیک، برخلاف خودروهای دستی که راننده باید به صورت دستی با استفاده از کلاچ و اهرم دنده، دنده‌ها را تعویض کند، مسئولیت تعویض دنده را خود برعهده دارد. این سیستم برای عملکرد ایمن و عملیاتی خودروی اتوماتیک حیاتی است؛ بنابراین، باید در مورد نگهداری و مراقبت از آن نهایت دقت را به عمل آورید. آب می‌تواند از طرق مختلف به این سیستم نفوذ کند؛ به عنوان مثال، اگر خودرو برای ساعت‌های طولانی در باران یا سیل رها شود، یا اگر نشتی از مخزن آب خودرو وجود داشته باشد.

سیستم دنده‌بندی در یک خودرو اتوماتیک کاملاً متفاوت است. روغن گیربکس به عنوان انتقال‌دهنده اصلی قدرت چرخشی تولید شده توسط موتور به چرخ‌های خودرو عمل می‌کند. اگر این سیال آلوده شود، کل فرایند هیدرولیک تحت تأثیر قرار می‌گیرد و ممکن است حتی نتوانید خودرو را به طور عادی برانید. مخلوط شدن آب ناخواسته با تقریباً هر سیالی در خودروی شما (چه اتوماتیک و چه دستی) دستورالعملی برای تعمیرات پرهزینه است.

اگر آب وارد سیستم گیربکس شود و برای مدت طولانی در آن باقی بماند، علائم عمده زنگ‌زدگی و خوردگی را در قطعات آهنی آغاز می‌کند. یک آزمایش واقعی که توسط EdBwoy در یوتیوب انجام شد، نشان داد که وقتی آب و روغن گیربکس با هم مخلوط می‌شوند، آب در ته تجمع می‌یابد، در حالی که روغن بالا آمده و یک لایه روی آن تشکیل می‌دهد. سپس آب باقی‌مانده با روغن مخلوط شده و گیربکس را از درون دچار زنگ‌زدگی می‌کند. هنگامی که به شدت مخلوط شود، مایع به شکل یک میلک‌شیک قرمز رنگ درآمد. این مایع خواص لازم برای مقاومت در برابر گرما و فرسایش را ندارد و کارایی سیالات مخصوص را کاهش می‌دهد. این ترکیب نه تنها بر عملکرد، بلکه بر شانس ادامه کارکرد گیربکس در صورت عدم رسیدگی به مشکل، تأثیر منفی می‌گذارد.

شتاب‌گیری ناگهانی و شدید؛ عامل اصلی استهلاک گیربکس و کاهش عمر خودرو

شتاب‌گیری شدید در یک خودرو اتوماتیک، یکی از مخرب‌ترین کارهایی است که می‌توانید با آن انجام دهید. رانندگان جوان اغلب برای جلب توجه دیگران در جاده، مانند انجام حرکات دریفت یا سرعت گرفتن، این کار را انجام می‌دهند. هنگامی که پدال گاز را به شدت فشار می‌دهید، خودرو بلافاصله شروع به سرعت‌گیری می‌کند که باعث وارد آمدن فشار زیاد به موتور، تایرها و سیستم انتقال قدرت (گیربکس) می‌شود.

حتی خودروهای با عملکرد بالا که برای مقاومت در شرایط سخت ساخته شده‌اند، در طول شتاب‌گیری ناگهانی تحت فشار فوق‌العاده‌ای قرار می‌گیرند. صدها قطعه فلزی مهندسی‌شده با یکدیگر در تماس مستقیم قرار می‌گیرند و گشتاور فوق‌العاده‌ای ایجاد می‌کنند. این تنها به گیربکس محدود نمی‌شود. کل سیستم انتقال قدرت، از مبدل گشتاور تا دیفرانسیل نهایی، حاوی هزاران نقطه بالقوه خرابی است که فرسایش را نیز در پی دارد. اگر دلیل خوبی ندارید، شتاب‌گیری شدید یکی از کارهایی است که برای افزایش طول عمر خودرو و محافظت از گیربکس اتوماتیک باید متوقف کنید.

افزایش ناگهانی اصطکاک تا سطوح شدید می‌تواند باعث فرسایش تایرها شود و به طور بالقوه منجر به ترکیدن یا پاره شدن آن‌ها گردد. این حرکت به موتور و قطعات آن، مانند یاتاقان‌ها و پیستون‌ها نیز آسیب می‌رساند. این قطعات به طور ناگهانی باید با بار تقویت شده و غیرضروری مقابله کنند. در نتیجه، این قطعات ممکن است در نهایت عملکرد خود را از دست بدهند، زمان باقی‌مانده از طول عمر مفید آن‌ها کاهش یابد و به طور بالقوه منجر به تعمیرات پرهزینه یا حادثه شود.

بی‌توجهی به تعویض روغن گیربکس؛ راهکاری ساده برای مراقبت از خودرو اتوماتیک

روغن گیربکس برای عملکرد و کارکرد روان خودروی شما حیاتی است. روغن گیربکس در یک خودرو اتوماتیک با عمل کردن به عنوان روان‌کننده، عامل خنک‌کننده و محافظ درزگیر قطعات متحرک کیس گیربکس، عملکرد بی‌عیب و نقص سیستم انتقال قدرت را ممکن می‌سازد و به تمام آن قطعات فلزی متحرک امکان می‌دهد در برابر تنش‌های دمای بالا مقاومت کنند.

نقش اساسی روغن گیربکس جلوگیری از فرسایش ناشی از اصطکاک و دفع گرمای تولید شده برای جلوگیری از داغ شدن بیش از حد موتور و سیستم انتقال قدرت است. گرچه به اندازه تعویض روغن موتور از آن صحبت نمی‌شود، اما تقریباً هر خودرویی در جهان که با گیربکس کار می‌کند، نیازمند تخلیه و تعویض این روغن برای بازگرداندن خواص ترمیمی آن است. نشتی نیز یک خطر است؛ همیشه باید از وجود مقدار مناسب روغن گیربکس در خودروی اتوماتیک خود اطمینان حاصل کنید.

یک نام معتبر مانند تویوتا توصیه می‌کند که روغن گیربکس اتوماتیک را هر ۹۶,۵۶۰ تا ۱۶۰,۹۳۴ کیلومتر تعویض کنید. با این حال، این زمان‌بندی می‌تواند به عواملی مانند آب و هوا، شرایط ترافیکی و سبک رانندگی بستگی داشته باشد که باعث تغییراتی می‌شود. روغن گیربکس را همچنین می‌توان برای مقابله با نشتی جزئی تعویض یا شارژ کرد و حتی یک واحد کمی آسیب‌دیده را برای مدت طولانی‌تری سالم نگه داشت. در این موارد، مکانیک‌ها حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از روغن استفاده شده را تخلیه می‌کنند و به جای تخلیه کامل، آن را با روغن تازه جایگزین می‌کنند. علائمی مانند دشواری در تعویض دنده، صداهای غیرعادی از ساییده شدن قطعات به یکدیگر و تأخیر در شتاب‌گیری می‌تواند نشان‌دهنده نیاز به تعویض روغن باشد.

ماشین‌ها و سازندگان مختلف، مقادیر، انواع و زمان‌بندی‌های متفاوتی را برای تخلیه صحیح روغن گیربکس نیاز دارند. مشورت با دفترچه راهنمای مالک یا تماس با نمایندگی برند خودرو، راهی عالی برای کسب اطلاعات در مورد خودروی خاص شماست. گنجاندن این مرحله ساده در برنامه مراقبت از خودرو شما تضمین می‌کند که تا حد امکان، تجربه‌ای روان از رانندگی داشته باشید.