نقدها و نمرات فیلم «ماشین کوبنده»؛ راک بازیگری هم بلد است (جشنواره ونیز ۲۰۲۵)

اینکه دواین جانسون، ستاره‌ی آثار تجاری و بلاک‌باسترهای پرفروش، آغازگر فصل جوایز استودیوی اِی24 باشد، چند سال پیش شاید شوخی به نظر می‌رسید. اما بنی سفدی، در نخستین تجربه کارگردانی انفرادی خود، چهره‌ای تازه از «راک» را آشکار کرده است: او در نقش مارک کِر، یکی از نخستین قهرمانان مسابقات یو‌اف‌سی ظاهر می‌شود. حالا اولین نقدها و نمرات فیلم «ماشین کوبنده» (The Smashing Machine) نیز در دسترس قرار گرفته است.

«ماشین کوبنده» داستان واقعی یکی از قهرمانان سابق یو‌اف‌سی را روایت می‌کند که با انواع بحران‌ها روبه‌رو می‌شود، از اعتیاد به مواد و قرص‌ها، تا یک رابطه‌ی عاشقانه‌ی پیچیده و مبارزات سنگین.

نقدها و نمرات «ماشین کوبنده»؛ یک درام ورزشی قابل قبول

ساخته‌ی بنی سفدی تا اینجا با استقبال خوبی از سوی منتقدان روبه‌رو شده است. میانگین امتیاز فیلم در سایت راتن‌تومیتوز، با 32 نقد، 84% است (27 نقد مثبت و 5 نقد منفی) و در متاکریتیک هم با 17 نقد میانگین امتیاز 75% را دارد (15 نقد مثبت و 2 نقد متوسط). میانگین امتیاز فیلم در سایت آی‌ام‌دی‌بی 8.8 از 10 است که نشان می‌دهد سینمادوستان کاملا از فیلم راضی بوده‌اند.

ورایتی – اوون گلیبرمن

در صحنه ابتدایی «ماشین کوبنده»، فیلم زندگی‌نامه‌ای ورزشی تکان‌دهنده، دقیق و به‌شدت انسانی بنی سفدی، ما ویدئویی از پیش ضبط‌شده از مارک کِر (با بازی دواین جانسون)، ستاره یو‌اف‌سی، در اولین مسابقه آماتوری‌اش را می‌بینیم. مبارزه با کِر به پایان می‌رسد که روی حریفش چمباتمه زده، با مشت‌های بی‌رحمانه و بدون دستکش یکی پس از دیگری به او حمله می‌کند و صورتش را به یک توده خونی تبدیل.

در حالی که تمام این اتفاقات در حال وقوع است، صدای کِر را می‌شنویم؛ صدایی که آرام و شیرین است و برای یک مصاحبه‌گر، آن هیجانی را توصیف می‌کند که هنگام نابود کردن حریفش در رینگ به دست می‌آورد و می‌تواند لحظه سرنوشت‌سازی را حس کند که مبارزِ دیگر فرو می‌ریزد و تسلیم می‌شود. این برای ما منطقی به نظر می‌رسد، اما در عین حال، به توصیف یک قاتل سریالی از هیجان حاصل از خفه کردن کسی تا حد مرگ، چندان دور نیست. مارک می‌گوید: «وقتی برنده می‌شوی، هیچ‌چیز دیگری در دنیا اهمیت ندارد.» او در مورد کشتی صحبت می‌کند، اما در واقع در مورد خشونت حرف می‌زند.

همه این‌ها به این معناست که مارکی که ما می‌بینیم، مخلوق نمایش‌های ورزشی است؛ شیک و مودب، اما چیزی که او در اعماق وجودش حمل می‌کند، خشمی است که به سختی می‌داند با آن چه کار کند. و از اینجا، بازی خوب دواین جانسون آغاز می‌شود. خارج از رینگ، مارکِ او به اندازه کافی خوش‌برخورد است، اما اگر دقیق نگاه کنید، او تسخیر شده است؛ مبارزی که از وحشی‌گری درونی خود تغذیه می‌کند، اما در عین حال به شکلی عجیب از آن جداست. قطعات شخصیت او کاملا با هم جور درنمی‌آیند.

جانسون با تغییر تمام جنبه‌هایش (او مانند یک بازیگر جدید به نظر می‌رسد)، به آن جنبه آرام، عبوس و پنهان مارک، رمز و راز می‌بخشد. او یک بازی خارق‌العاده ارائه می‌دهد و مارک کِر را یک غول آرام با شیاطینی درونی بازی می‌کند. شاید فکر کنید کلمه کلیدی در عنوان فیلم «کوبنده» است، اما در واقع «ماشین» است. مارک کِر را باید یک ماشین بدانیم؛ و فیلم درباره این است که چگونه این ماشین به یک انسان تبدیل می‌شود.

بنی سفدی تمام دوران حرفه‌ای خود را صرف ساختن درام‌های مستقل با برادرش، جاش، کرده است که به شاهکار آن‌ها در سال 2019، «جواهرات تراش نخورده»، ختم شد. اما اینجا، در اولین تجربه انفرادی‌اش در مقام نویسنده و کارگردان، هویت خودش را پیدا می‌کند. «ماشین کوبنده» کمتر شبیه یک فیلم از برادران سفدی است و بیشتر شبیه «کشتی‌گیر»، ساخته‌ی دارن آرونوفسکی با بازی میکی رورک در نقش یک کشتی‌گیر حرفه‌ای سالخورده، با کمی چاشنی «گاو خشمگین».

درپ – استو پاند

با توجه به فیلم‌های پرالتهابی که بنی سفدی با برادرش جاش ساخته، ممکن است انتظار داشته باشید فیلم جدید او، «ماشین کوبندی»، یک اثر بی‌رحم و هیجان‌انگیز باشد، خصوصا به این خاطر که به ریشه‌های رزمی بازیگر اصلی آن، دواین -راک- جانسون، بازمی‌گردد. اما یکی از نکات غافلگیرکننده فیلم این است که از بسیاری جهات، یکی از ملایم‌ترین آثاری است که درباره مبارزه خواهید دید. این اولین تجربه کارگردانی انفرادی بنی سفدی است، و او به سمت انتخاب‌های غیرمنتظره متمایل می‌شود.

به نوعی، این فیلم استودیوی اِی24 از خودِ مارک کِر که هم یک مبارز خشن ام‌ام‌اِی و هم مردی ملایم و آرام بود، الهام می‌گیرد. کِر می‌تواند حریفانش را در هم بکوبد، اما روز بعد در مطب پزشک، با آرامش برای یک زن مسن توضیح دهد که مبارزها واقعا از هم عصبانی نیستند و چقدر برای یکدیگر احترام قائلند.

و در حالی که ممکن است با تماشای آسیب‌های وارد شده در این مبارزات، جایی که بهترین راه برای پیروزی این است که حریفت را به زمین بیندازی، روی او قرار بگیری و با مشت یا زانو به صورتش ضربه بزنی تا داور مبارزه را متوقف کند، حس بدی پیدا کنید اما فیلم این مبارزات را از زوایای نزدیک نشان نمی‌دهد. در عوض، مسابقات از بیرون رینگ فیلمبرداری می‌شوند و اکثر مبارزات هم خیلی سریع به پایان می‌رسند.

در واقع، سفدی ممکن است زمان بیشتری را روی یک نمای تکی از کِر که پس از باختن در اولین مبارزه‌اش به آرامی از راهروهای داخلی ورزشگاه به رختکن بازمی‌گردد، صرف کند تا روی خود مبارزه.

«ماشین کوبنده» فیلمی تاریخی است که ما را به زمانی می‌برد که هنرهای رزمی طرفداران خاص خود را داشتند و مبارزان برای پولی نسبتا کم به مسابقات در ژاپن سفر می‌کردند. داستان فیلم بین سال‌های 1997 تا 2000 اتفاق می‌افتد، زمانی که کِر یک ستاره در حال ظهور بود.

اگر تصور اینکه چهره‌ای با شهرت جانسون نقش یک مبارز کم‌نام و نشان را بازی کند، دشوار است، یک راه‌حل ساده وجود دارد: او را تقریبا غیرقابل شناسایی کنید. می‌توانید از روی صدایش بفهمید که جانسون است، و اواخر فیلم وقتی کِر سرش را می‌تراشد، چهره‌اش کمی نزدیک‌تر می‌شود، اما در بیشتر فیلم، صورت خود جانسون (و البته تتوهایش) زیر گریم و پروتزهایی که شبیه پروتز نیستند، به لطف طراح گریم برنده اسکار، کازو هیرو، پنهان شده است.

ایندیپندنت – جفری مکنب

در «ماشین کوبنده»، بنی سفدی یکی از محبوب‌ترین ستاره‌های جریان اصلی هالیوود را مجبور می‌کند تا با بخش‌هایی از شخصیت خود که معمولا دست‌نخورده باقی می‌مانند، کلنجار برود. جانسون با این بازی، نمایشی از غم و اندوه، و شدت و عمقی بی‌نظیر ارائه می‌دهد که به نظر می‌رسد برای او جوایزی هم به ارمغان خواهد آورد. در اولین نمایش مطبوعاتی در ونیز، جانسون با استقبال گرم منتقدان مواجه شد؛ منتقدانی که هرگز در فیلم‌های «جومانجی» یا «هابز و شاو» توجه زیادی به او نداشتند.

فیلم، که اواخر دهه 1990 میلادی اتفاق می‌افتد، داستان زندگی واقعی مارک کِر، مبارز هنرهای رزمی ترکیبی و یو‌اف‌سی را روایت می‌کند. لحن فیلم عمدا عبوس و کسل‌کننده است. یکی از لذت‌های اصلی اینجا، شیوه‌ای است که فیلم بسیاری از قراردادهای سنتی فیلم‌های ورزشی را بر هم می‌زند. فیلمنامه سفدی به همان اندازه که بر روی مبارزات مارک در رینگ تمرکز دارد، بر اعتیاد او به مسکن‌ها و مواد مخدر نیز تمرکز می‌کند.

البته، مارک به بردن نیز معتاد است. و برای رسیدن به آن تا سر حد افراط پیش می‌رود. اگر لازم باشد انگشتی در بریدگی حریفش فرو کند تا درد او را به حداکثر برساند و پیروزی را تضمین کند، این کار را خواهد کرد. اما لحظاتی بعد، سعی می‌کند مردی را که به تازگی به تسلیم شدن وادار کرده، دلداری دهد.

پیروزی‌های مارک، آسیب زیادی هم به خودش وارد می‌کند. او درد جسمی مداوم دارد و وضعیت روانی‌اش رو به وخامت می‌رود. به طرز عجیبی، داون (امیلی بلانت) زمانی خوشحال‌تر به نظر می‌رسد که مارک در بدترین وضعیت خود است، زیرا در آن زمان بیشتر از همه به او وابسته است. او مهمانی، نوشیدن و شوخی‌های پرهیجان را دوست دارد و برای یک ورزشکار که سعی دارد خود را آماده نگه دارد، شریک ایده‌آلی نیست.

سفدی از کلیشه‌ها به طور کامل پرهیز نمی‌کند. با این حال، این داستانی است که در آن پیروزی بسیار پوچ به نظر می‌رسد. «ماشین کوبنده» ممکن است پاداشی را که تماشاگران از فیلم‌های ورزشی معمول انتظار دارند، ارائه ندهد، اما این آسیب‌پذیرترین حالتی است که جانسون تاکنون بر روی پرده سینما ظاهر شده. هنگامی که او را در این حد از آسیب‌پذیری ببینید، دیگر بدلکاری‌های معمول او در فیلم‌های اکشن را به همان شکل قبلی تماشا نخواهید کرد.

گاردین – پیتر بردشاو

این فیلم درباره زندگی مردی درشت‌هیکل به نام مارک کِر، قهرمان پیشگام آمریکایی در ام‌ام‌ای و یو‌اف‌سی است که سال 1997 پس از تحقیر غیرقابل تصور در اولین شکستش، بحران بزرگی را تجربه کرد. «ماشین کوبنده» در واقع از روی یک مستند (2002) درباره کِر با همین عنوان ساخته شده است. او در این فیلم با سوءمصرف مواد، اضطراب‌های رابطه‌اش و این سوال که اگر نتوانید همیشه برنده باشید، زندگی به چه دردی می‌خورد، روبه‌رو می‌شود.

کِر را دواین جانسون بازی می‌کند. ظاهر او با موهای فرفری کوتاه و پروتزهای صورت او را شبیه به جان فاورو در نقش هالک می‌کند. هیچ بازیگر دیگری برای این نقش حتی از دور هم ممکن نبود؛ مگر اینکه تیموتی شالامی تصمیم به عضله‌سازی می‌گرفت. (این روزها ساشا بارون کوهن هم می‌توانست این نقش را بازی کند و احتمالا آن را با همان جدیت جانسون ایفا می‌کرد.)

کابوس وحشتناک و وجودیِ شکست، که هیچ‌کس در دایره حرفه‌ای یا شخصی کِر او را برای آن آماده نکرده بود، باعث می‌شود آن مجسمه غول‌پیکر از مرد، به لرزه درآید و سقوط کند. کِر مجبور می‌شود مواد اوپیوئیدی خود را به سطل زباله بریزد، به مرکز توان‌بخشی برود و دوباره با افراد مهم زندگی‌اش روبه‌رو شود.

منبع: screendaily

نوشته نقدها و نمرات فیلم «ماشین کوبنده»؛ راک بازیگری هم بلد است (جشنواره ونیز ۲۰۲۵) اولین بار در دیجی‌کالا مگ. پدیدار شد.