در کشفی حیرتانگیز، راز مراسمهای تدفین 5 هزار ساله برملا شد؛ جایی که جمجمههای انسان و سگهای قربانی، نشانههایی از باورها و مناسک رازآلود را آشکار میکند.
باستانشناسان در نزدیکی گرستویتس آلمان، دوازده گودال آیینی شگفتانگیز متعلق به فرهنگ مرموز زالتسمونده (Salzmünde) را شناسایی کردهاند که شواهدی تکاندهنده از آیینهای تدفینی پیچیده در دوران نوسنگی را آشکار میکند.
این آیینها شامل استفاده از جمجمههای انسانی، قربانی کردن سگ و سوزاندن سازهها بوده است. این گودالهای دایرهای که تاریخ آنها به حدود سال 3000 پیش از میلاد بازمیگردد، درک بیسابقهای از باورهای معنوی جوامع پیشاتاریخی فراهم میآورد که در بحبوحه تغییرات اقلیمی و دگرگونیهای فرهنگی دورههای پیشاتاریخی اروپا به سر میبردند.
کشف راز مراسمهای تدفین 5 هزار ساله
این یافته استثنایی طی کاوشهای اداره میراث فرهنگی و باستانشناسی آلمان در امتداد مسیر پروژه انتقال برق فشار قوی SuedOstLink کشف شد. همکاری با شرکت بهرهبردار شبکه 50Hertz موجب شد باستانشناسان بخشهای کشفشده را به خوبی کاوش کنند و به شناسایی یکی از مهمترین مجموعههای آیینی نوسنگی آلمان دست یابند.
این دوازده گودال دایرهای با قطر 2 تا 3 متر و عمق حداکثر 2.5 متر، در گذشته با خندقهای حفاظتی احاطه شده بودند که طی قرنها رسوبگذاری پر شده است. فرهنگ زالتسمونده که شاخهی منطقهای از سنت گستردهتر Funnel Beaker به شمار میآید، حدود 3400 تا 3050 پیش از میلاد در بخش میانی و پایینی دره رود زاله رونق داشت.
آنچه در ابتدا به نظر گودالهای ساده ذخیره یا دفع پسماند میرسید، به سرعت به ساختارهایی با کارکرد بسیار پیچیدهتر و رمزآلودتر تبدل شد. آرایش دقیق محتویات نشان داد که این گودالها نقشی محوری در آیینهای تدفینی چندمرحلهای ایفا میکردهاند که احتمالاً طی بازههای زمانی طولانی انجام میشده است.
شواهدی از قربانیکردن انسان و آیینهای مرگ
محتویات گودالهای کشفشده تصویری روشن و در عین حال هولناک از آیینهای مرگ با ترکیب عناصر انسانی و حیوانی ارائه میکند. در هر گودال، جمجمههای انسانی با نشانههای آمادهسازی عمدی، اسکلتهای کامل سگ، بقایای سوخته سازههای چوبی و ظروف سفالی فرهنگ زالتسمونده یافت شد.
یکی از جالبترین موارد، گودالی بود که دو ظرف سفالی سالم به همراه بقایای سوخته یک سگ که همچنان در وضعیت طبیعی زندگی قرار داشت اما آثار سوختگی شدید بر آن مشهود بود، در خود جای داده بود. در کنار بقایای این سگ، جمجمه انسانی تازهای پیدا شد که فاقد نشانههای فرسایش جوی بود و به توالی زمانی پیچیدهای اشاره داشت که در آن استخوانهای حیوانی ممکن است برای مدت طولانی پیش از دفن نهایی نگهداری شده باشند.
شواهد نشان میدهد که سگها در آیینهای تدفینی زالتسمونده جایگاه معنوی ویژهای داشتهاند و احتمالاً به عنوان راهنمایان روحانی برای همراهی مردگان به جهان پس از مرگ ایفای نقش میکردهاند. این تفسیر با توجه به رفتار دقیق و احترامآمیز نسبت به بقایای سگها و جایگاه برجسته آنها در رسوبات آیینی تقویت میشود.
در کشفی دیگر، یک گودال حاوی بقایای دو فرد کشف شد که به نظر میرسد پیش از دفن، در مکانی دیگر دچار تجزیه شده بودند. این امر به فرایندهای پیچیدهای اشاره دارد که در آن پیکرها پیش از خاکسپاری آیینی، در محل جداگانهای نگهداری میشدند. این یافته نشان میدهد گودالها در طول برگزاری آیینها برای مدتی طولانی باز میماندهاند یا استخوانهای سگها برای دورهای طولانی در مکان دیگری نگهداری میشده است.
بحران اقلیمی و دگرگونی فرهنگی
زمانبندی آیینهای گرستویتس، یعنی حدود 3000 پیش از میلاد، همزمان با دورهای از آشفتگی شدید محیطی و فرهنگی در شمال اروپا است. شواهد دیرینهاقلیمشناسی از یک رویداد سرمایشی قابل توجه در اروپای مرکزی حکایت دارد که همراه با تغییرات جوی غیرقابل پیشبینی، فشار سنگینی بر جوامع کشاورزی وابسته به چرخههای فصلی منظم وارد میکرد.
همزمان، فرهنگ رو به گسترش برنبورگ از سمت شمال به تدریج وارد قلمروهای سنتی زالتسمونده میشد و موجب اخلال در ساختارهای فرهنگی تثبیتشده میگردید. پژوهشگران احتمال میدهند که آیینهای پیچیدهی ثبتشده در گرستویتس بازتاب تلاشهای اضطراری جوامع زالتسمونده برای حفظ هویت فرهنگی و جلب حمایت ماوراءالطبیعه در برابر فشارهای خارجی فزاینده بوده است.
- کشف بیش از ۴۵۰ سازه باستانی اسرارآمیز در دل جنگل آمازون
- پنج شهر باستانی که منشأ و تاریخ آنها همچنان اسرارآمیز باقی مانده است
- محل دفن افلاطون در یک طومار اسرار آمیز باستانی فاش شد
- کشف یک سکه باستانی با اسراری عجیب از علم نجوم در سطح پیشرفته
سوزاندن و نابودسازی عمدی سازههای مسکونی در چارچوب آیینهای تدفینی، ممکن است در این دوره معنای نمادین ویژهای داشته باشد؛ به گونهای که با از بین بردن نمادین بنیانهای مادی زندگی روزمره، جوامع به استقبال دگرگونی میرفتند یا مردگان را با ذات زندگی دنیویشان همراه میکردند.
فناوریهای پیشرفته باستانشناسی و رمزگشایی آیینها
کاوش در محل گرستویتس با بهرهگیری از روشهای نوین باستانشناسی انجام شد که امکان بازسازی توالی دقیق فعالیتهای آیینی در هر گودال را فراهم آورد. تحلیلهای دقیق ریزلایهای و مستندسازی جامع سهبعدی آشکار کرد که بسیاری از این ساختارها بارها و در بازههای زمانی طولانی مورد استفاده قرار گرفتهاند و شواهدی از مراحل متعدد رسوبگذاری و تغییرات آیینی در آنها وجود دارد.
نظم موجود در شیوه ساخت گودالها حاکی از وجود آیینهای مذهبی سازمانیافته با هدایت مجریان متخصص است. این میزان از پیچیدگی آیینی نشان میدهد که جوامع نوسنگی از نظامهای اعتقادی و دانش آیینی به مراتب پیشرفتهتر از آنچه تاکنون در مطالعات باستانشناسی تصور میشد، برخوردار بودهاند.
کشف راز مراسمهای تدفین 5 هزار ساله، پس از یافتههای اخیر، از جمله قبور منتسب به فرهنگ Corded Ware در نزدیکی کراوشویتس، انجام شده است. با این حال، گودالهای زالتسمونده حدود 500 سال قدیمیتر هستند و فعالیت آیینی بهمراتب پیشرفتهتری را بازتاب میدهند که احتمالاً بیانگر آیینهایی در دورههای فشار اجتماعی شدید بوده است.
0 نظرات